Cisplatinum
Cisplatin-Ebewe jest stosowany w leczeniu nowotworów. Może być podawany samodzielnie
(monoterapia) albo razem z innymi lekami, jako składnik chemioterapii.
Cisplatin-Ebewe stosuje się w leczeniu:
jeśli pacjent miał w przeszłości uczulenie (nadwrażliwość) na cisplatynę, na inne leki zawierające
platynę lub na którykolwiek z pozostałych składników tego leku (wymienionych w punkcie 6).
jeśli pacjent ma zaburzenia czynności nerek.
jeśli pacjent jest odwodniony (stracił dużo płynów np. z powodu biegunki, wymiotów).
jeśli szpik kostny pacjenta nie wytwarza krwinek.
jeśli pacjent ma zaburzenia słuchu.
jeśli u pacjenta stwierdzono uszkodzenie nerwów spowodowane przez cisplatynę (zwane
neuropatią).
u kobiet karmiących piersią.
jeśli u pacjenta planowane jest podanie szczepionki przeciw żółtej febrze.
Przed rozpoczęciem stosowania leku Cisplatin-Ebewe należy omówić to z lekarzem, farmaceutą lub
pielęgniarką.
Możliwe są również zaburzenia ruchowe. Pacjent będzie systematycznie poddawany badaniu
neurologicznemu.
Przed zastosowaniem leku Cisplatin-Ebewe pacjent powinien poinformować lekarza, jeśli ma:
Powtórne podanie pacjentowi leku Cisplatin-Ebewe jest możliwe dopiero po uzyskaniu prawidłowych
wyników badania krwi, czynności nerek i wątroby oraz słuchu.
Należy powiedzieć lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce o wszystkich lekach przyjmowanych
przez pacjenta obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje stosować, również tych,
które wydawane są bez recepty.
Nie należy stosować jednocześnie z lekiem Cisplatin-Ebewe niżej wymienionych leków. Należy
powiedzieć lekarzowi lub pielęgniarce, jeśli pacjent stosuje:
heksametylomelamina, paklitaksel, docetaksel, etopozyd),
Leki, które mogą spowodować uszkodzenie układu nerwowego:
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć
dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku.
Ciąża
Cisplatyna stosowana przez kobietę w ciąży może być toksyczna dla płodu i może powodować ciężkie
wady wrodzone. Nie należy stosować leku Cisplatin-Ebewe w okresie ciąży, chyba że lekarz uzna to
za bezwzględnie konieczne. Należy natychmiast powiedzieć lekarzowi, jeśli pacjentka jest w ciąży lub
podejrzewa, że jest w ciąży.
Kobiety w wieku rozrodczym podczas stosowania leku i przez co najmniej 7 miesięcy po zakończeniu
leczenia powinny stosować skuteczną antykoncepcję, aby zapobiec ciąży.
Mężczyznom leczonym cisplatyną zaleca się aby stosowali skuteczną antykoncepcję i nie płodzili
dzieci podczas leczenia i przez co najmniej 4 miesiące po zaprzestaniu leczenia.
Jeśli pacjenci (kobiety i mężczyźni) planują potomstwo, to po zakończeniu leczenia muszą zrobić
badania genetyczne.
Płodność
Cisplatyna może powodować bezpłodność, dlatego zaleca się, aby mężczyźni, którzy planują
w przyszłości ojcostwo, zwrócili się przed rozpoczęciem leczenia o poradę dotyczącą możliwości
zamrożenia nasienia.
Karmienie piersią
Cisplatyna przenika do mleka kobiecego. Stosowanie leku Cisplatin-Ebewe u kobiet karmiących
piersią jest przeciwwskazane. Matki karmiące powinny zrezygnować z karmienia piersią w czasie
leczenia cisplatyną.
Lek Cisplatin-Ebewe może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn,
dlatego należy zachować ostrożność podczas wykonywania tych czynności. Pacjenci, u których
występują takie działania niepożądane, jak np. senność, wymioty, nie powinni prowadzić pojazdów
ani obsługiwać maszyn.
Lek zawiera 3,54 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w 1 ml koncentratu.
Lek zawiera 35,4 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w fiolce 10 ml. Odpowiada to 1,77%
maksymalnej zalecanej dobowej dawki sodu w diecie u osób dorosłych.
Lek zawiera 71 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w fiolce 20 ml. Odpowiada to 3,55%
maksymalnej zalecanej dobowej dawki sodu w diecie u osób dorosłych.
Lek zawiera 177 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w fiolce 50 ml. Odpowiada to 8,85%
maksymalnej zalecanej dobowej dawki sodu w diecie u osób dorosłych.
Lek zawiera 354 mg sodu (głównego składnika soli kuchennej) w fiolce 100 ml. Odpowiada to 17,7%
maksymalnej zalecanej dobowej dawki sodu w diecie u osób dorosłych.
Lek może być rozcieńczany w 0,9% roztworze NaCl. Zawartość sodu pochodzącego z rozcieńczalnika
powinna być brana pod uwagę w obliczeniu całkowitej zawartości sodu w przygotowanym
rozcieńczeniu leku. W celu uzyskania dokładnej informacji dotyczącej zawartości sodu w roztworze
wykorzystanym do rozcieńczenia leku, należy zapoznać się z ulotką dla pacjenta stosowanego
rozcieńczalnika.
Lek Cisplatin-Ebewe jest podawany wyłącznie pod kontrolą lekarza onkologa, doświadczonego
w stosowaniu chemioterapii. Leku nie wolno przyjmować samodzielnie.
Dawkę leku oraz czas trwania leczenia ustala lekarz.
Otrzymanie zbyt dużej ilości leku Cisplatin-Ebewe jest mało prawdopodobne, ale jeśli pacjent
przypuszcza, że podano mu za dużo leku, powinien natychmiast zwrócić się do lekarza lub
pielęgniarki.
Ostre przedawkowanie cisplatyny może spowodować niewydolność nerek, niewydolność wątroby,
głuchotę, działanie toksyczne na oczy (w tym odwarstwienie siatkówki), znaczne zahamowanie
czynności szpiku kostnego, nudności, wymioty i (lub) zapalenie nerwów. Przedawkowanie może
zakończyć się zgonem.
Przedawkowanie (>200 mg/m pc.) może wywierać bezpośredni wpływ na ośrodek oddechowy na
skutek przenikania cisplatyny przez barierę krew-mózg, co z kolei może spowodować zaburzenia
oddychania prowadzące do zgonu oraz zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej.
W razie przedawkowania leku lekarz zleci podawanie pacjentowi dużej ilości płynów w kroplówce
oraz zastosuje leki zwiększające wytwarzanie moczu.
Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się
do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Działania niepożądane występujące po podaniu cisplatyny zależą od zastosowanej dawki i mogą się
nasilać z kolejnymi dawkami. U większości pacjentów podczas stosowania cisplatyny występują
ciężkie nudności i wymioty. Nudności mogą utrzymywać się do 7 dni po podaniu leku.
Ciężkie działania niepożądane
Należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, jeśli:
Działania niepożądane, które występują z nieznaną częstością(częstości nie można określić na
podstawie dostępnych danych):
Zaburzenia słuchu objawiają się szumem w uszach i (lub) zaburzeniami słyszenia dźwięków
o wyższych częstotliwościach (4000-8000 Hz) zależne są od dawki całkowitej, mogą być
nieodwracalne i czasem ograniczone do jednego ucha.
Zaburzenia słuchu wywołane stosowaniem cisplatyny może mieć ciężki przebieg u dzieci.
Napromienianie czaszki przed lub w trakcie podawania cisplatyny zwiększa ryzyko utraty słuchu.
Jadłowstręt, nudności, wymioty, bóle żołądka i biegunka występują często między 1. i 4. godziną po
podaniu cisplatyny i u większości pacjentów ustępują po 24 godzinach. Lżejsze nudności i jadłowstręt
mogą utrzymywać się do 7 dni po leczeniu.
Po podaniu dożylnym może wystąpić miejscowy obrzęk i ból, zaczerwienienie, owrzodzenie skóry
i zapalenie żyły w miejscu podania.
Najczęściej po około 14 dniach od podania cisplatyny występuje istotne zmniejszenie liczby białych
krwinek (<1,5 x 10 /l u 5% pacjentów). Zmniejszenie liczby płytek krwi jest zauważalne po upływie
około 3 tygodni (<50 x 10>około 39 dni. Niedokrwistość występuje z podobną częstością, ale zazwyczaj zaczyna się później niż
leukopenia i małopłytkowość.
Jeśli wystąpią objawy mózgowe, stosowanie cisplatyny należy natychmiast zakończyć. Objawy
neurotoksyczności wywołane cisplatyną mogą być odwracalne, ale u 30-50% pacjentów zmiany są
nieodwracalne nawet po zakończeniu leczenia. Neurotoksyczność może wystąpić po pierwszej dawce
cisplatyny lub po długim okresie stosowania. Ciężka neurotoksyczność może wystąpić u chorych,
którzy otrzymali cisplatynę w dużych stężeniach lub przez długi czas.
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi, farmaceucie lub pielęgniarce. Działania niepożądane
można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych: Al. Jerozolimskie 181 C, 02 - 222 Warszawa
tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25˚C. Przechowywać w opakowaniu oryginalnym w celu
ochrony przed światłem. Nie przechowywać w lodówce ani nie zamrażać.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku po EXP. Termin
ważności oznacza ostatni dzień danego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.
Substancją czynną jest cisplatyna. 1 ml koncentratu zawiera 1 mg cisplatyny.
Pozostałe składniki leku to: sodu chlorek, kwas solny, rozcieńczony i woda do wstrzykiwań.
Koncentrat jest przejrzystym, bezbarwnym roztworem.
Lek dostępny jest w fiolkach, zawierających 10 mg/10 ml, 20 mg/20 ml, 50 mg/50 ml lub
100 mg/100 ml.
Fiolki mogą być umieszczone w przezroczystych pojemnikach z tworzywa sztucznego (np. ONKO-
Safe lub Sleeving).
EBEWE Pharma Ges.m.b.H. Nfg. KG
Mondseestrasse 11
4866 Unterach, Austria
Fareva Unterach GmbH
Mondseestraße 11
4866 Unterach, Austria
Sandoz Polska Sp. z o.o.
ul. Domaniewska 50 C
02-672 Warszawa
tel. 22 209 70 00
Data ostatniej aktualizacji ulotki:09/2024
Dawki cisplatyny zależą od choroby podstawowej, oczekiwanej reakcji oraz od tego, czy cisplatyna
zastosowana będzie w monoterapii, czy będzie składnikiem chemioterapii skojarzonej.
W monoterapii zalecane są następujące dwa schematy dawkowania:
pojedyncza dawka 80-100 mg/m pc., podawana co 3 do 4 tygodni,
20 mg/m pc./dobę przez 5 kolejnych dni co 3 do 4 tygodni.
Jeśli cisplatyna stosowana jest w chemioterapii skojarzonej, dawkę cisplatyny należy zmniejszyć.
Dawka wynosi zazwyczaj co najmniej 20 mg/m pc., podawanych co 3-4 tygodnie.
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub zahamowaną czynnością szpiku kostnego dawkę
należy odpowiednio zmniejszyć.
Roztwór cisplatyny, przygotowany zgodnie z instrukcją, należy podawać w infuzji dożylnej przez 6 do
8 godzin.
Konieczne jest utrzymywanie odpowiedniego nawodnienia pacjenta w czasie od 2 do 12 godzin przed
podaniem leku i przez co najmniej 6 godzin po podaniu cisplatyny. Nawodnienie jest niezbędne
w celu wywołania wystarczającego wydzielania i wydalania moczu (diurezy) w czasie i po
zastosowaniu cisplatyny. Można to uzyskać, podając w infuzji dożylnej jeden z następujących
roztworów:
Nawodnienie przed zastosowaniem cisplatyny:
infuzja dożylna 100 do 200 ml/godzinę przez 6 do 12 godzin.
Nawodnienie po zakończeniu podawania cisplatyny:
infuzja dożylna następnych 2 litrów z szybkością 100 do 200 ml/godzinę przez 6 do 12 godzin.
Jeśli wydalanie moczu po nawodnieniu jest mniejsze niż 100 do 200 ml/godzinę, konieczne może być
zastosowanie wymuszonej diurezy. Wymuszona diureza może być wywołana przez dożylne podanie
37,5 g mannitolu (375 ml 10% roztworu mannitolu) lub przez podanie leku moczopędnego, jeśli
czynność nerek jest prawidłowa. Podanie mannitolu lub leku moczopędnego konieczne jest również
wtedy, gdy podawana dawka cisplatyny jest większa niż 60 mg/m pc. W celu zapewnienia wydalania
odpowiedniej ilości moczu pacjent musi wypijać duże ilości płynów w ciągu 24 godzin po
zakończeniu infuzji cisplatyny.
W przypadku wynaczynienia należy natychmiast przerwać infuzję cisplatyny. Nie należy usuwać igły.
Wynaczyniony roztwór cisplatyny należy usunąć z tkanki przez aspirację i przepłukać 0,9%
roztworem chlorku sodu (jeśli zastosowano roztwór cisplatyny o stężeniu większym niż zalecane).
Fiolki po otwarciu, przed rozcieńczeniem
Koncentrat pobrać z fiolki bezpośrednio przed użyciem.
Z mikrobiologicznego punktu widzenia produkt należy zużyć natychmiast. W przeciwnym razie
odpowiedzialność za warunki i czas przechowywania pozostałego w fiolce produktu ponosi
użytkownik. Wykazano stabilność fizyczną i chemiczną produktu do 28 dni w temperaturze poniżej
25°C, niezależnie od dostępu światła, jeśli pobrania dokonano w kontrolowanych, walidowanych
warunkach z zachowaniem aseptyki.
Po rozcieńczeniu
Z mikrobiologicznego punktu widzenia produkt należy natychmiast zużyć. W przeciwnym razie,
odpowiedzialność za warunki i czas przechowywania sporządzonego roztworu ponosi użytkownik.
Roztwór może być przechowywany nie dłużej niż 24 godziny w temperaturze 2°C-8°C, bez dostępu
światła, chyba że rozcieńczenia dokonano w kontrolowanych, walidowanych warunkach
z zachowaniem aseptyki.
Wykazano stabilność fizyczną i chemiczną roztworu 0,10 mg/ml (rozcieńczonego 0,9% roztworem
chlorku sodu lub 0,9% roztworem chlorku sodu z 5% roztworem glukozy) do 28 dni w temperaturze
poniżej 25°C, bez dostępu światła. Na stabilność roztworu cisplatyny mają wpływ jony chlorkowe,
dlatego stężenie chlorku sodu zastosowanego do rozcieńczenia musi być nie mniejsze niż 0,45%.
Koncentrat produktu Cisplatin-Ebewe należy rozcieńczyć przed zastosowaniem.
Podczas sporządzania roztworu do infuzji należy unikać kontaktu cisplatyny z jakimikolwiek
urządzeniami aluminiowymi (zestawy do infuzji, igły, cewniki, strzykawki).
Przygotowanie roztworu do infuzji musi odbywać się w warunkach jałowych. Odtworzenie
koncentratu i dalsze rozcieńczanie roztworu oraz dalsze postępowanie powinno odbywać się
w kontrolowanych i walidowanych warunkach aseptycznych.
Do rozcieńczenia koncentratu należy użyć jednego z następujących roztworów:
Jeśli nie jest możliwe nawodnienie pacjenta przed zastosowaniem cisplatyny, koncentrat można
rozcieńczyć mieszaniną 0,9% roztworu chlorku sodu i 5% roztworu mannitolu (1:1) (uzyskany
roztwór zawiera 0,45% chlorku sodu i 2,5% mannitolu).
Wymaganą ilość (dawkę) koncentratu cisplatyny o stężeniu 1 mg/ml należy rozcieńczyć 1-2 litrami
jednego z wyżej wymienionych roztworów. Rozcieńczony roztwór należy podawać wyłącznie
w infuzji dożylnej. Należy podawać wyłącznie przejrzysty, bezbarwny roztwór, który nie zawiera
żadnych widocznych cząstek.
Leki cytotoksyczne mogą być przygotowywane jedynie przez odpowiednio wyszkolony personel,
posiadający wiedzę o stosowanych produktach oraz w warunkach zapewniających jego właściwe
przygotowanie i podanie.
Podobnie, jak w przypadku innych środków cytotoksycznych, podczas postępowania z cisplatyną
konieczne jest zachowanie największej ostrożności: wymagane jest używanie rękawiczek, maski na
twarz i odzieży ochronnej. Jeśli to możliwe, wszelkie czynności z cisplatyną należy wykonywać pod
wyciągiem. Konieczne jest unikanie kontaktu ze skórą i (lub) błonami śluzowymi. Kobiety w ciąży nie
powinny pracować z cisplatyną.
Kontakt leku ze skórą: spłukać skórę dużą ilością wody. W razie uczucia pieczenia, posmarować
maścią (uwaga: u niektórych osób wrażliwych na platynę mogą wystąpić reakcje skórne).
Rozlany roztwór należy zetrzeć (po uprzednim nałożeniu rękawiczek) przeznaczoną wyłącznie do tego
celu gąbką. Następnie powierzchnię należy zmyć dwukrotnie wodą. Roztwór wraz z gąbkami należy
umieścić w plastikowym worku i zakleić. W przypadku rozlania roztworu wszystkie materiały, które
miały kontakt z cisplatyną należy przechowywać i zniszczyć zgodnie z lokalną procedurą regulującą
utylizację preparatów cytotoksycznych.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu lub jego odpady należy usunąć zgodnie z lokalnymi
przepisami.
Cisplatyna wchodzi w reakcję z glinem, w wyniku czego powstaje czarny osad platyny. Z tego
względu konieczne jest unikanie urządzeń zawierających części aluminiowe (zestawy do infuzji
dożylnej, igły, cewniki, strzykawki), które mogą mieć kontakt z cisplatyną.
Koncentratu cisplatyny 1 mg/ml nie należy rozcieńczać samym 5% roztworem glukozy lub samym
5% roztworem mannitolu, lecz tylko mieszaniną zawierającą dodatkowo chlorek sodu.
Przeciwutelniacze (tj. pirosiarczyn), wodorowęglany (wodorowęglan sodu), siarczany, fluorouracyl
i paklitaksel mogą inaktywować cisplatynę w zestawach do infuzji.
Masz pytania o lek lub objawy? Lekarz online oceni Twój przypadek i, jeśli to potrzebne, wystawi e-receptę.