Fentanylum
Fentanyl WZF jest syntetycznym, opioidowym, bardzo silnym lekiem przeciwbólowym, który stosuje
się:
Przed rozpoczęciem stosowania leku Fentanyl WZF należy omówić to z lekarzem.
Fentanyl WZF jest podawany przez personel medyczny. Podczas stosowania leku oraz po operacji
personel zapewni pacjentowi właściwą opiekę, a w razie wystąpienia problemów, zostanie
zastosowana tlenoterapia oraz podjęte zostaną inne właściwe działania mające na celu podtrzymanie
czynności życiowych.
Należy porozmawiać z lekarzem przed zastosowaniem leku Fentanyl WZF, jeżeli:
Tak jak w przypadku wszystkich silnie działających leków opioidowych, podczas stosowania
fentanylu w czasie operacji może wystąpić nasilona depresja oddechowa (zahamowanie oddychania)
mogąca utrzymywać się lub nawracać we wczesnym okresie pooperacyjnym. Personel medyczny
zachowa ostrożność, zwłaszcza w przypadku podawania fentanylu w dużych dawkach lub we wlewie,
oraz zapewni odpowiednią kontrolę oddychania spontanicznego i jego podtrzymania przed
przeniesieniem pacjenta na oddział szpitalny.
Podawanie fentanylu w okresie porodu może spowodować depresję oddychania u noworodka.
Podczas stosowania fentanylu u pacjenta mogą również wystąpić drgawki.
Wielokrotne stosowanie opioidowych leków przeciwbólowych może spowodować zmniejszenie
skuteczności leku (pacjent przyzwyczaja się do niego). Może również prowadzić do uzależnienia
i nadużywania, co może skutkować zagrażającym życiu przedawkowaniem. Jeśli pacjent obawia się,
że może uzależnić się od leku Fentanyl WZF, powinien porozmawiać o tym z lekarzem.
Jeśli leczenie zostanie przerwane, mogą wystąpić objawy odstawienne. Jeśli pacjent sądzi, że tak się
dzieje, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub pielęgniarce (patrz także punkt 4. Możliwe działania
niepożądane).
Podobnie jak w przypadku innych leków opioidowych, do których należy fentanyl, podawanie tego
leku może prowadzić do zwiększenia ciśnienia w drogach żółciowych i w odosobnionych
przypadkach wystąpienia skurczu zwieracza Oddiego (objawy: ból o średnim lub silnym nasileniu,
zlokalizowany w całej górnej części brzucha, może mieć charakter ciągły lub nawracający).
Podczas stosowania fentanylu z lekami z grupy serotoninergicznych może wystąpić tzw. zespół
serotoninowy. Zespół ten może obejmować zmiany stanu psychicznego (np. pobudzenie, omamy,
śpiączkę), zaburzenia czynności układu nerwowego (np. przyspieszenie akcji serca, wahania ciśnienia
tętniczego, hipertermię – podwyższona temperatura ciała), zaburzenia nerwowo-mięśniowe (np.
wzmożenie odruchów, brak koordynacji, sztywność mięśniową) i (lub) zaburzenia żołądkowo-jelitowe
(np. nudności, wymioty, biegunkę). W przypadku wystąpienia objawów lub podejrzenia wystąpienia
zespołu serotoninowego, lekarz zdecyduje o zaprzestaniu podawania fentanylu. (Patrz również
podpunkt „Lek Fentanyl WZF a inne leki”).
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach stosowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio,
a także o lekach, które pacjent planuje stosować. W szczególności należy powiedzieć lekarzowi, jeśli
pacjent przyjmuje poniżej wymienione leki.
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza że może być w ciąży, lub gdy planuje mieć
dziecko, powinna poradzić się lekarza przed zastosowaniem tego leku.
O zastosowaniu leku w okresie ciąży i karmienia piersią zdecyduje lekarz po rozważeniu stosunku
ryzyka do korzyści wynikającego z karmienia piersią po zastosowaniu fentanylu.
Fentanyl przenika do mleka kobiecego. Dlatego w ciągu 24 godzin po zastosowaniu leku nie zaleca się
karmienia piersią ani użycia odciągniętego w tym czasie pokarmu.
Wpływ na płodność
Brak danych klinicznych dotyczących wpływu fentanylu na płodność u mężczyzn i kobiet.
W badaniach na zwierzętach, niektóre testy na szczurach wykazały zmniejszoną płodność samic po
podaniu toksycznych dawek dla matek.
Po zastosowaniu fentanylu nie zaleca się prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn przez co
najmniej 24 godziny, nawet jeśli pacjent zostanie wcześniej wypisany ze szpitala.
Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w 1 ml, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.
Jeśli lek przed podaniem będzie rozcieńczany w roztworze, który zawiera w swoim składzie sód,
należy uwzględnić zawartość sodu w tym roztworze.
Fentanyl WZF jest podawany przez personel medyczny. W razie wątpliwości należy zwrócić się do
lekarza.
Lek Fentanyl WZF można podawać domięśniowo, dożylnie, podskórnie, zewnątrzoponowo,
podpajęczynówkowo. Lek Fentanyl WZF nie zawiera środków konserwujących.
Dawki leku lekarz dostosuje do ogólnego stanu pacjenta, jego wieku, masy ciała, chorób
towarzyszących, rodzaju zabiegu, znieczulenia oraz zastosowanych leków. Szczegółowych informacji
na temat dawkowania leku udzieli lekarz.
Objawy przedawkowania zależą od indywidualnej wrażliwości pacjentów. Są to: zaburzenia
oddychania, sztywność mięśniowa, zwolnienie czynności serca, znaczne obniżenie ciśnienia
tętniczego, zaburzenia mózgu (zwane toksyczną leukoencefalopatią). Właściwe postępowanie
podejmuje personel medyczny.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Jeśli u pacjenta wystąpią pierwsze objawy nadwrażliwości (np. obrzęk twarzy, warg, języka,
gardła, powodujący trudności w oddychaniu lub przełykaniu), należy natychmiast powiedzieć
o tym lekarzowi. Częstość występowania takich objawów nie została określona. Lekarz oceni
wówczas stopień nasilenia objawów i zdecyduje o dalszym postępowaniu.
Bardzo często (częściej niż u 1 na 10 osób):
Często (rzadziej niż u 1 na 10 osób):
Niezbyt często (rzadziej niż u 1 na 100 osób):
Rzadko (rzadziej niż u 1 na 1 000 osób):
Nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych):
Podczas jednoczesnego stosowania fentanylu z lekami neuroleptycznymi odnotowano: dreszcze,
niepokój ruchowy, przypadki omamów po operacji oraz zaburzenia pozapiramidowe (objawy, np.:
drżenie, sztywność postawy, powolne ruchy, chwiejny chód z pociąganiem nogami).
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie, lub pielęgniarce. Działania
niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań
Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych
i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C
02-222 Warszawa
Tel.: + 48 22 49 21 301
Faks: + 48 22 49 21 309
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Przechowywać w temperaturze poniżej 25°C.
Przechowywać w oryginalnym opakowaniu w celu ochrony przed światłem. Nie zamrażać.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na ampułce oraz pudełku.
Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Zapis na opakowaniu po skrócie EXP oznacza termin ważności, a po skrócie Lot oznacza numer serii.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.
Fentanyl WZF jest w postaci bezbarwnego, przezroczystego roztworu do wstrzykiwań.
Opakowanie zawiera odpowiednio: 10 lub 50 ampułek o pojemności 2 ml lub 10 ml, w tekturowym
pudełku.
Zakłady Farmaceutyczne POLPHARMA S.A.
ul. Pelplińska 19, 83-200 Starogard Gdański
tel. +48 22 364 61 01
Zakłady Farmaceutyczne POLPHARMA S.A.
ul. Pelplińska 19, 83-200 Starogard Gdański
Data ostatniej aktualizacji ulotki:grudzień 2024 r.
Lek Fentanyl WZF nie zawiera środków konserwujących.
Fentanyl można stosować jedynie w oddziałach w pełni wyposażonych w sprzęt umożliwiający
monitorowanie i wspomaganie czynności układu oddechowego oraz może być podawany jedynie
przez personel doświadczony w zapewnieniu i utrzymaniu czynności oddechowej.
W celu uniknięcia bradykardii, zaleca się dożylne podanie małej dawki leku cholinolitycznego przed
indukcją znieczulenia.
Fentanyl WZF można podawać:
Uwaga:
Preparat Fentanyl WZF może być podawany z 0,9% roztworem NaCl lub 5% roztworem glukozy.
Jeżeli zachodzi konieczność, sporządzony roztwór można przechowywać, na odpowiedzialność
użytkownika, maksymalnie przez 24 godziny, pod warunkiem, że rozcieńczenie przygotowuje się
w kontrolowanych i walidowanych aseptycznych warunkach. Niewykorzystany w ciągu 24 godzin
roztwór należy wyrzucić.
Nie mieszać leku Fentanyl WZF z tiopentalem i metoheksytalem, ponieważ występuje chemiczna
niezgodność, która wynika z dużej różnicy pH roztworów.
Podczas otwierania ampułki zaleca się używanie rękawiczek.
Po przypadkowym narażeniu skóry, należy spłukać wodą ten obszar skóry. Należy unikać używania
mydła, alkoholu i innych środków czyszczących, które mogą powodować chemiczne lub fizyczne
otarcia skóry.
Przed otwarciem ampułki należy upewnić się, że cały roztwór znajduje się w dolnej części ampułki.
Można delikatnie potrząsnąć ampułką lub postukać w nią palcem, aby ułatwić spłynięcie roztworu.
Na każdej ampułce umieszczono kolorową kropkę (patrz rysunek 1.) jako oznaczenie znajdującego się
poniżej niej punktu nacięcia.
Rysunek 1.
Rysunek 2.
Rysunek 3.
Podanie dożylne – w bolusie lub we wlewie
Podanie domięśniowe
Fentanyl WZF można podawać dożylnie dorosłym i dzieciom.
Dawki fentanylu należy dostosować do wieku, masy ciała, ogólnego stanu pacjenta, chorób
towarzyszących, zastosowanych innych leków oraz rodzaju zabiegu operacyjnego i rodzaju
znieczulenia.
Dorośli
Zazwyczaj stosowane dawkowanie u dorosłych:
Dawka początkowa | Dawka dodatkowa | |
Spontaniczne oddychanie | 50 do 200 mikrogramów | 50 mikrogramów |
Oddychanie wspomagane | 300 do 3500 mikrogramów | 100 do 200 mikrogramów |
Dawki powyżej 200 mikrogramów można stosować tylko w znieczuleniach.
W premedykacji można podać 1 do 2 ml (50 do 100 mikrogramów) fentanylu domięśniowo 45 minut
przed indukcją znieczulenia.
Podanie dożylne 2 ml (100 mikrogramów) fentanylu pacjentom dorosłym, nie poddanym
premedykacji powinno zapewnić skuteczne zniesienie bólu na 10-20 minut w czasie zabiegu
powodującego niewielkie dolegliwości bólowe.
Podanie 10 ml (500 mikrogramów) fentanylu w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus) daje
zniesienie bólu przez około godzinę. Wywołana analgezja jest skuteczna w zabiegach ze średnim
nasileniem bólowym.
Podanie dawki 50 mikrogramów/kg mc. fentanylu wywołuje zniesienie bólu przez 4 do 6 godzin
w czasie operacji o dużym nasileniu bólu.
Fentanyl WZF można podawać również we wlewie dożylnym.
U pacjentów z oddechem kontrolowanym można podać dawkę nasycającą fentanylu w szybkim
wlewie około 1 mikrograma/kg mc./min przez pierwsze 10 minut, a następnie we wlewie około
0,1 mikrograma/kg mc./min.
Dawkę nasycającą można podawać również w szybkim wstrzyknięciu dożylnym (bolus).
Szybkość wlewu należy dostosować do reakcji pacjenta na podawany fentanyl; zaleca się stosowanie
możliwie najniższych dawek fentanylu.
Jeżeli nie planuje się zastosowania u pacjenta oddychania wspomaganego w okresie pooperacyjnym,
wlew należy zakończyć 40 minut przed końcem zabiegu operacyjnego.
Niższe dawki fentanylu, np. 0,05 do 0,08 mikrograma/kg mc./min podaje się w przypadku
podtrzymania spontanicznego oddychania. Wyższe dawki (do 3 mikrogramów/kg mc./min) są
stosowane w kardiochirurgii.
Z powodu dużej różnicy pH, fentanyl wykazuje niezgodność chemiczną ze środkami stosowanymi
w indukcji znieczulenia, takimi jak tiopental i metoheksytal.
Dzieci i młodzież
Dzieci w wieku od 12 do 17 lat:
Należy stosować dawki przeznaczone dla dorosłych.
Dzieci w wieku od 2 do 11 lat:
Zazwyczaj stosowane dawkowanie u dzieci:
Wiek | Dawka początkowa | Dawka dodatkowa | |
Spontaniczne oddychanie | 2-11 lat | 1 do 3 mikrogramów/kg mc. | 1 do 1,25 mikrograma/kg mc. |
Oddychanie wspomagane | 2-11 lat | 1 do 3 mikrogramów/kg mc. | 1 do 1,25 mikrograma/kg mc. |
Stosowanie u dzieci
Analgezja podczas zabiegu operacyjnego, pogłębienie znieczulenia z oddychaniem spontanicznym
Techniki, które obejmują analgezję u spontanicznie oddychających dzieci należy wyłącznie stosować
jako część techniki anestezjologicznej lub jako część techniki sedacji/analgezji przez
wykwalifikowany personel medyczny w warunkach, które pozwolą na natychmiastowe
przeprowadzenie intubacji w przypadku wystąpienia sztywności klatki piersiowej lub w przypadku
wystąpienia bezdechu – podania tlenu.
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku oraz osłabionych
Zaleca się zmniejszenie dawki fentanylu. Podczas podawania dawki początkowej należy wziąć pod
uwagę reakcję pacjenta i jeśli zachodzi konieczność, dokonać korekty dawki dodatkowej.
Pacjenci otyli
U pacjentów otyłych istnieje ryzyko przedawkowania, jeśli dawkę oblicza się na podstawie masy
ciała. Otyli pacjenci powinni mieć dawkę obliczoną na podstawie szacowanej beztłuszczowej masy
ciała.
Zaburzenia czynności nerek
U pacjentów z niewydolnością nerek należy rozważyć zmniejszenie dawki produktu Fentanyl WZF
oraz pilnie obserwować pod kątem wystąpienia objawów toksyczności fentanylu.
Ponadto w leczeniu silnego bólu fentanyl można podawać:
Podskórnie
Dorośli: dawki dostosowuje się do stanu pacjenta; podaje się we wstrzyknięciu lub we wlewie
ciągłym.
Dzieci o masie ciała poniżej 50 kg: początkowo 0,5 do 2,0 mikrogramów/kg mc./godz. we
wstrzyknięciu lub we wlewie ciągłym.
Dla dzieci w wieku poniżej 6 miesięcy dawka początkowa wynosi ¼ do ⅓ dawki podanej wyżej,
następna jest modyfikowana zależnie od efektu.
Dzieci o masie ciała powyżej 50 kg: początkowo 25 do 75 mikrogramów co 1 godzinę.
Zewnątrzoponowo
Dawka jednorazowa: 50 do 100 mikrogramów (1 do 2 mikrogramów/kg mc.);
Wlew ciągły: 25 do 100 mikrogramów/godz.;
Metoda PCA: nasycenie: 75 do 100 mikrogramów; wlew zasadniczy: 30 do 75 mikrogramów/godz.;
dawka na żądanie: 10 do 15 mikrogramów; czas blokady pompy – 6 minut.
Podpajęczynówkowo
Zaleca się podawanie fentanylu podpajęczynówkowo w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
Dawka jednorazowa: 5 do 25 mikrogramów/dawkę;
Wlew ciągły: 0,8 mikrograma/kg mc./godz.
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku oraz osłabionych
Zaleca się zmniejszenie dawki fentanylu. Podczas podawania dawki początkowej należy wziąć pod
uwagę reakcję pacjenta i jeśli zachodzi konieczność, dokonać korekty dawki dodatkowej.
Masz pytania o lek lub objawy? Lekarz online oceni Twój przypadek i, jeśli to potrzebne, wystawi e-receptę.