Methotrexatum
Lek Metex zawiera metotreksat jako substancję czynną.
Metotreksat jest substancją o następujących właściwościach:
Wskazania do stosowania leku Metex
Reumatoidalne zapalenie stawów(RZS) to przewlekła choroba zaliczana do kolagenoz,
przebiegająca z zapaleniem błon maziowych wyściełających stawy. Błony maziowe wytwarzają płyn,
który działa jak smar dla wielu stawów. Stan zapalny wywołuje zgrubienie błon i obrzęk stawów.
Młodzieńcze zapalenie stawówwystępuje u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 16 lat. Na postać
wielostawową wskazuje objęcie chorobą 5 lub więcej stawów w ciągu pierwszych 6 miesięcy
choroby.
Łuszczycowe zapalenie stawówjest to rodzaj zapalenia stawów ze zmianami łuszczycowymi
na skórze i paznokciach, co dotyczy szczególnie stawów palców rąk i nóg.
Łuszczyca, częsta przewlekła choroba skóry, przebiega z czerwonymi plamami pokrytymi grubą,
suchą, srebrzystą, ściśle przylegającą łuską.
Lek Metex modyfikuje i spowalnia postęp choroby.
Choroba Leśniowskiego-Crohnajest rodzajem choroby zapalnej jelit, która może dotyczyć
dowolnego odcinka przewodu pokarmowego wywołując objawy takie jak ból brzucha, biegunka,
wymioty lub utrata masy ciała.
Przed rozpoczęciem stosowania leku Metex należy omówić z lekarzem lub farmaceutą:
Specjalne środki ostrożności dotyczące stosowania leku Metex
Metotreksat na pewien czas zaburza wytwarzanie plemników i komórek jajowych; w większości
przypadków działanie to ustępuje. Metotreksat może spowodować poronienie i ciężkie wady
wrodzone. Kobiety powinny unikać zajścia w ciążę w czasie przyjmowania metotreksatu i przez
co najmniej 6 miesięcy po zakończeniu leczenia. Mężczyźni powinni unikać zapłodnienia partnerki
w czasie przyjmowania metotreksatu i przez co najmniej 3 miesiące po zakończeniu leczenia. Patrz
także punkt „Ciąża, karmienie piersią i wpływ na płodność”.
Zalecane badania kontrolne i środki ostrożności
Ciężkie działania niepożądane mogą wystąpić również po zastosowaniu niewielkich dawek
metotreksatu. Aby wykryć je na czas, lekarz musi wykonywać badania kontrolne i testy laboratoryjne.
Przed rozpoczęciem leczenia
Przed rozpoczęciem leczenia wykonane zostanie badanie krwi, aby sprawdzić, czy pacjent ma
wystarczającą liczbę komórek krwi. Badania krwi zostaną również wykonane, aby ocenić czynność
wątroby i sprawdzić, czy pacjent ma zapalenie wątroby. Ponadto sprawdzone zostanie stężenie
albuminy (białka krwi) w surowicy i czynność nerek oraz przeprowadzona ocena w kierunku
zapalenia wątroby (zakażenia wątroby). Lekarz może również zdecydować o przeprowadzeniu innych
badań wątroby, które mogą obejmować badania obrazowe wątroby lub pobranie niewielkiej próbki
tkanki wątroby w celu dokładniejszej oceny. Ponadto lekarz może sprawdzić, czy pacjent ma gruźlicę
i może wykonać zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej lub badanie czynności płuc.
Podczas leczenia
Lekarz może wykonać następujące badania:
Bardzo ważne jest, aby pacjent stawił się na te planowe badania.
Jeśli wyniki którychkolwiek z tych badań będą wykazywały nieprawidłowości, lekarz odpowiednio
dostosuje leczenie.
Pacjenci w podeszłym wieku
Pacjenci w podeszłym wieku leczeni metotreksatem powinni pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarza
w celu jak najszybszego wykrywania możliwych objawów niepożądanych.
Związane z wiekiem zaburzenia czynności wątroby i nerek oraz małe rezerwy kwasu foliowego
w organizmie osób starszych wymagają zastosowania względnie małego dawkowania metotreksatu.
Inne środki ostrożności
Podczas leczenia metotreksatem notowano przypadki ostrego krwawienia z płuc u pacjentów
z zasadniczą chorobą reumatologiczną. Jeśli u pacjenta wystąpi krwioplucie, czyli odkrztuszanie
wydzieliny z krwią, należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza.
Metotreksat może wpływać na układ odpornościowy, wyniki szczepień i wyniki testów
immunologicznych. Może dojść do reaktywacji utajonych przewlekłych chorób (np. półpasiec,
gruźlica, wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C). Podczas stosowania leku Metex nie należy
stosować szczepionek zawierających żywe drobnoustroje.
Metotreksat może zwiększać wrażliwość skóry na światło słoneczne. Należy unikać intensywnego
nasłonecznienia i nie należy korzystać z solarium ani lampy opalającej bez konsultacji z lekarzem. W
celu ochrony skóry przed intensywnym słońcem, należy nosić odpowiednią odzież lub stosować filtr
przeciwsłoneczny o wysokim współczynniku ochrony.
W trakcie leczenia metotreksatem może uaktywnić się zapalenie skóry wywołane promieniowaniem
i oparzenia słoneczne (reakcja „z przywołania”). Ekspozycja na promieniowanie UV podczas leczenia
metotreksatem może nasilać zmiany łuszczycowe.
Może wystąpić powiększenie węzłów chłonnych (chłoniak). W takim przypadku należy przerwać
leczenie.
Biegunka może być objawem działania toksycznego leku Metex i wymaga przerwania leczenia. Jeżeli
u pacjenta wystąpi biegunka, należy powiedzieć o tym lekarzowi.
U pacjentów chorujących na raka i otrzymujących leczenie metotreksatem zgłaszano występowanie
określonych zaburzeń czynności mózgu (encefalopatia/leukoencefalopatia). Nie można wykluczyć
występowania tego typu działań niepożądanych w przypadku stosowania metotreksatu w leczeniu
innych chorób.
Jeśli pacjent, jego partner lub opiekun zauważą nowe wystąpienie lub nasilenie objawów
neurologicznych, w tym ogólne osłabienie mięśni, zaburzenia widzenia, zmiany myślenia, pamięci
i orientacji prowadzące do dezorientacji i zmian osobowości, należy natychmiast skontaktować się
z lekarzem, ponieważ mogą to być objawy bardzo rzadkiego, ciężkiego zakażenia mózgu,
nazywanego postępującą wieloogniskową leukoencefalopatią (ang . progressive multifocal
leukoencephalopathy, PML).
Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta
obecnie lub ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Dotyczy to również leków,
które będą przyjmowane w przyszłości.
Równoczesne podawanie niektórych leków może wpływać na działanie leku Metex:
Produkty witaminowe zawierające kwas foliowynależy stosować wyłącznie, gdy są zalecone przez
lekarza, ponieważ mogą osłabiać działanie metotreksatu.
Podczas stosowania leku Metex należy unikać picia alkoholu oraz dużych ilości kawy, napojów
zawierających kofeinę i czarnej herbaty.
Ciąża
Nie stosować leku Metex, jeśli pacjentka jest w ciąży lub próbuje zajść w ciążę. Metotreksat może
spowodować wady wrodzone, działać szkodliwie na nienarodzone dziecko lub wywołać poronienie.
Jest to związane z wadami rozwojowymi czaszki, twarzy, serca i naczyń krwionośnych, mózgu
i kończyn. Dlatego bardzo ważne jest, aby pacjentki będące w ciąży lub planujące ciążę
nie przyjmowały metotreksatu. Jeśli pacjentka jest w wieku rozrodczym, należy przed rozpoczęciem
leczenia definitywnie potwierdzić, że nie jest ona w ciąży, podejmując odpowiednie działania,
np. wykonując test ciążowy.
Pacjentka powinna unikać zajścia w ciążę w czasie leczenia metotreksatem i przez co najmniej
6 miesięcy po jego zakończeniu, stosując przez cały ten czas niezawodne metody antykoncepcji (patrz
także punkt „Ostrzeżenia i środki ostrożności”).
Jeśli pacjentka w czasie leczenia zajdzie w ciążę lub podejrzewa, że może być w ciąży, powinna jak
najszybciej skonsultować się z lekarzem. Pacjentka powinna uzyskać poradę dotyczącą możliwego
szkodliwego wpływu leczenia na dziecko.
Jeżeli pacjentka planuje zajść w ciążę, powinna skonsultować się z lekarzem prowadzącym, który
może skierować pacjentkę do specjalisty, w celu uzyskania porady przed planowanym rozpoczęciem
leczenia.
Karmienie piersią
Należy przerwać karmienie piersią przed rozpoczęciem i w trakcie stosowania leku Metex.
Płodność mężczyzn
Dostępne dowody nie wskazują na zwiększone ryzyko wad rozwojowych lub poronień po przyjęciu
przez ojca metotreksatu w dawce poniżej 30 mg/tydzień. Nie można jednak całkowicie wykluczyć
ryzyka. Metotreksat może działać genotoksycznie. Oznacza to, że lek może powodować mutacje
genetyczne. Metotreksat może mieć wpływ na plemniki i wywoływać wady wrodzone. Dlatego
pacjent powinien unikać zapłodnienia partnerki i nie może być dawcą nasienia w czasie przyjmowania
metotreksatu i przez co najmniej 3 miesiące po jego zakończeniu.
Podczas stosowania leku Metex mogą wystąpić działania niepożądane ze strony ośrodkowego układu
nerwowego, np. zmęczenie i zawroty głowy. W związku z tym zdolność prowadzenia pojazdów
mechanicznych i (lub) obsługiwania maszyn może być w niektórych przypadkach upośledzona.
W przypadku uczucia senności lub zmęczenia nie wolno prowadzić pojazdów, ani obsługiwać
maszyn.
Lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w jednej dawce, to znaczy lek uznaje się za „wolny od
sodu”.
W leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów,
łuszczycy, łuszczycowego zapalenia stawów i choroby Leśniowskiego-Crohna lek Metex należy
stosować wyłącznie raz na tydzień. Zastosowanie większej ilości leku Metex (metotreksat) może
zakończyć się zgonem. Należy bardzo uważnie przeczytać punkt 3 tej ulotki. W razie jakichkolwiek
pytań należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą przed zastosowaniem leku.
Ten lek należy stosować przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości należy
zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.
Lekarz podejmuje decyzję dotyczącą dawkowania, które dostosowane jest indywidualnie do pacjenta.
Skutki leczenia są zazwyczaj widoczne dopiero po upływie 4 – 8 tygodni.
Lek Metex powinien być podawany przez lekarza lub fachowy personel medyczny lub pod ich
nadzorem we wstrzyknięciach pod skórę (podskórnych) jedynie raz na tydzień. Dzień wykonania
wstrzyknięcia powinien ustalić pacjent wspólnie z lekarzem.
Lekarz podejmuje decyzję dotyczącą właściwej dawki u dzieci i młodzieży z postacią wielostawową
młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów.
Lek Metex nie jest zalecany do stosowania u dzieci w wieku poniżej 3 lat, ze względu na
niewystarczające doświadczenie u pacjentów w tej grupie wiekowej.
Lek Metex wstrzykuje się podskórnie raz na tydzień!
Czas leczenia ustala lekarz. Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów, młodzieńczego
idiopatycznego zapalenia stawów, łuszczycy zwykłej oraz łuszczycowego zapalenia stawów i choroby
Leśniowskiego-Crohna lekiem Metex jest leczeniem długotrwałym.
Na początku leczenia lek Metex może być podawany we wstrzyknięciu przez fachowy personel
medyczny. Lekarz może jednak zdecydować, że pacjent jest w stanie opanować samodzielne
wstrzykiwanie leku Metex podskórnie. Pacjent zostanie odpowiednio przeszkolony w tym zakresie.
Nigdy nie należy podejmować prób samodzielnego wstrzyknięcia leku bez odbycia wcześniejszego
szkolenia.
Należy zapoznać się z instrukcjami zamieszczonymi na końcu ulotki.
Technika stosowania i usuwania musi być analogiczna jak w przypadku innych leków cytostatycznych
i zgodna z lokalnymi przepisami. Kobiety w ciąży nie powinny stosować ani (lub) podawać leku
Metex.
Unikać kontaktu metotreksatu z powierzchnią skóry lub błon śluzowych. W przypadku skażenia,
zanieczyszczoną powierzchnię natychmiast obficie spłukać wodą.
Jeśli pacjent zastosował większą niż zalecana dawkę leku Metex, należy niezwłocznie zwrócić się
do lekarza.
Nie należy stosować dawki podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
W razie przerwania przyjmowania leku Metex, należy niezwłocznie powiedzieć o tym lekarzowi.
W przypadku wrażenia, że działanie leku Metex jest za mocne lub za słabe należy zwrócić się
do lekarza lub farmaceuty.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Częstość występowania i nasilenie działań niepożądanych zależy od wielkości dawki i częstości
podawania leku. Ponieważ ciężkie działania niepożądane mogą wystąpić już po podaniu niewielkich
dawek, konieczne jest wykonywanie regularnych badań lekarskich. Lekarz prowadzący powinien
zlecić wykonanie badań w celu wykluczenia nieprawidłowościparametrów krwi (np. mała liczba
białych krwinek, płytek krwi i chłoniak) oraz zmian w wątrobie i nerkach.
Należy niezwłocznie powiedzieć lekarzowi, jeśli u pacjenta wystąpią jakiekolwiek następujące
objawy, gdyż mogą one wskazywać na ciężkie, potencjalnie zagrażające życiu działania niepożądane,
które wymagają pilnego podjęcia określonego leczenia:
Poniżej znajdują się inne działania niepożądane, które mogą wystąpić:
Bardzo często:może wystąpić u więcej niż 1 na 10 osób
Często:może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 osób
Niezbyt często:może wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 osób
Rzadko:może wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób
Bardzo rzadko:może wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 000 osób
Częstość nieznana: częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych
Podskórnie podawane dawki metotreksatu są miejscowo dobrze tolerowane. Obserwowano jedynie
łagodne, miejscowe reakcje skórne, malejące w trakcie leczenia.
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można
zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów
Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów
Biobójczych:
Al. Jerozolimskie 181C, PL-02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49-21-301, faks: + 48 22 49-21-309,
strona internetowa: ://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 25°C.
Ampułko-strzykawki przechowywać w zewnętrznym opakowaniu tekturowym w celu ochrony przed
światłem.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na pudełku. Termin ważności
oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę, jak usunąć leki, których się już nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.
Ampułko-strzykawki leku Metex zawierają klarowny roztwór o barwie żółtobrązowej.
wyposażona w system zabezpieczający chroniący przed skaleczeniem igłą i ponownym jej użyciem.
Dostępne są następujące wielkości opakowań:
Ampułko-strzykawki z zamocowanymi igłami do wstrzykiwań podskórnych i podziałką
zapakowanych w blistry zawierające 0,15 ml, 0,20 ml, 0,25 ml, 0,30 ml, 0,35 ml, 0,40 ml, 0,45 ml,
0,50 ml, 0,55 ml lub 0,60 ml roztworu do wstrzykiwań w opakowaniach po 1, 4, 5, 6, 10, 11, 12 i 24
ampułko-strzykawek z systemem zabezpieczającym.
Ampułko-strzykawki z zamocowanymi igłami do wstrzykiwań podskórnych i podziałką, zapakowane
w blistry, zawierające 0,15 ml, 0,20 ml, 0,25 ml, 0,30 ml, 0,35 ml, 0,40 ml, 0,45 ml, 0,50 ml, 0,55 ml
lub 0,60 ml roztworu do wstrzykiwań w opakowaniach kalendarzykowych po 6 lub 12 ampułko-
strzykawek z systemem zabezpieczającym.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
medac Gesellschaft für klinische Spezialpräparate mbH
Theaterstr. 6
22880 Wedel
Niemcy
Telefon:
+49 4103 8006-0
Faks:
+49 4103 8006-100
Austria, Belgia, Czechy, Finlandia, Grecja, Hiszpania, Holandia, Islandia, Słowacja, Słowenia,
Szwecja, Węgry: Metoject
Dania, Estonia, Litwa, Łotwa, Norwegia, Polska i Portugalia: Metex
Niemcy: metex
Włochy: Reumaflex
Data ostatniej aktualizacji ulotki:2024-08-28
Lek Metex podaje się we wstrzyknięciu podskórnym jedynie raz na tydzień. Przed rozpoczęciem
wstrzyknięcia należy dokładnie przeczytać instrukcję zamieszczoną poniżej i zawsze należy stosować
technikę wstrzykiwania zalecaną przez lekarza, farmaceutę lub pielęgniarkę.
W przypadku wszelkich niejasności lub pytań należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub
pielęgniarki.
Wybrać dobrze oświetloną, czystą i płaską powierzchnię roboczą.
Dokładnie umyć ręce.
Wyjąć z opakowania ampułko-strzykawkę metotreksatu i dokładnie przeczytać ulotkę. Ampułko-
strzykawkę należy wyjmować z opakowania w temperaturze pokojowej.
Przed użyciem obejrzeć strzykawkę leku Metex w celu wykrycia widocznych wad (lub pęknięć).
W roztworze może być widoczny mały pęcherzyk powietrza, który nie będzie miał wpływu na dawkę
ani nie będzie szkodliwy.
Najlepsze miejsca do wstrzyknięcia to:

Wstrzyknięcie roztworu

Dwoma palcami chwycić fałd skóry i szybko wkłuć igłę w skórę
pod kątem 90 stopni.

Wkłuć igłę całkowicie w fałd skóry. Powoli naciskać tłok
strzykawki i wstrzyknąć płyn pod skórę. Trzymać
fałd skóry aż do zakończenia wstrzyknięcia.
Ostrożnie wyciągnąć igłę ze skóry prostym ruchem.

Metotreksat nie może mieć kontaktu z powierzchnią skóry ani błony śluzowej. W przypadku kontaktu
skażony obszar należy natychmiast spłukać dużą ilością wody.
W przypadku skaleczenia igłą pacjenta lub innej osoby, należy natychmiast zwrócić się do lekarza i
nie używać tej ampułko-strzykawki.
Sposób przygotowania leku do stosowania i usuwanie leku oraz ampułko-strzykawki musi być zgodny
z lokalnymi przepisami. Pracownice personelu medycznego będące w ciąży nie powinny
przygotowywać ani (lub) podawać leku Metex.
Lek Metex podaje się we wstrzyknięciu podskórnym jedynie raz na tydzień. Przed rozpoczęciem
wstrzyknięcia należy dokładnie przeczytać instrukcję zamieszczoną poniżej i zawsze należy stosować
technikę wstrzykiwania zalecaną przez lekarza, farmaceutę lub pielęgniarkę.
W przypadku wszelkich niejasności lub pytań należy zwrócić się do lekarza, farmaceuty lub pielęgniarki.
Wybrać dobrze oświetloną, czystą i płaską powierzchnię roboczą.
Dokładnie umyć ręce.
Wyjąć z opakowania ampułko-strzykawkę metotreksatu z systemem zabezpieczenia i dokładnie
przeczytać ulotkę. Ampułko-strzykawkę należy wyjmować z opakowania w temperaturze pokojowej.
Przed użyciem obejrzeć strzykawkę leku Metex w celu wykrycia widocznych wad (lub pęknięć).
W roztworze może być widoczny mały pęcherzyk powietrza, który nie będzie miał wpływu na dawkę ani
nie będzie szkodliwy.
Najlepsze miejsca do wstrzyknięcia to:

Takie postępowanie pomaga ograniczyć ryzyko wystąpienia
podrażnienia w miejscu wstrzyknięcia.
zaczerwienione, stwardniałe, z blizną lub z rozstępami. W
przypadku łuszczycy, nie wolno wstrzykiwać leku bezpośrednio w
uniesione, pogrubione, zaczerwienione lub łuszczące się obszary
skóry czy zmiany chorobowe.
Wstrzyknięcie roztworu

Dwoma palcami chwycić fałd skóry i szybko wkłuć igłę w
skórę pod kątem 90 stopni.

Wkłuć igłę całkowicie w fałd skóry. Powoli naciskać tłok
strzykawki i wstrzyknąć płyn pod skórę.


Trzymać fałd skóry aż do zakończenia
wstrzyknięcia. Ostrożnie wyciągnąć igłę ze skóry
prostym ruchem.
Ochronna osłona automatycznie zakrywa igłę.
Uwaga: System zabezpieczenia uruchamiany przez zwolnienie osłony ochronnej będzie działać tylko w
przypadku całkowitego opróżnienia strzykawki poprzez wciśnięcie tłoka w dół, aż do oporu.
Metotreksat nie może mieć kontaktu z powierzchnią skóry ani błony śluzowej. W przypadku kontaktu
skażony obszar należy natychmiast spłukać dużą ilością wody.
W przypadku skaleczenia igłą pacjenta lub innej osoby, należy natychmiast zwrócić się do lekarza i nie
używać tej ampułko-strzykawki.
Sposób przygotowania leku do stosowania i usuwanie leku oraz ampułko-strzykawki musi być zgodny z
lokalnymi przepisami. Pracownice personelu medycznego będące w ciąży nie powinny przygotowywać
ani (lub) podawać leku Metex.
Najlepsze odpowiedniki z tą samą substancją czynną i działaniem terapeutycznym.
Konsultacja w sprawie dawkowania, działań niepożądanych, interakcji, przeciwwskazań i odnowienia recepty na Metex – decyzja należy do lekarza, zgodnie z lokalnymi przepisami.