Zidovudinum
Lek Retrovir zawiera zydowudynę jako substancję czynną. Zydowudyna należy do grupy leków
przeciwwirusowych nazywanych nukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy (NRTI).
Retrovir, kapsułki stosuje się u dorosłych i u dzieci w skojarzeniu z innymi lekami
przeciwretrowirusowymi w leczeniu zakażeń ludzkim wirusem upośledzenia odporności (HIV).
Retrovir stosuje się także u kobiet ciężarnych (po 14. tygodniu ciąży), u których wykryto HIV, oraz
u noworodków urodzonych przez te kobiety, aby zmniejszyć możliwość przeniesienia zakażenia HIV
z matki na płód.
W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.
Przed rozpoczęciem przyjmowania leku Retrovir należy omówić to z lekarzem, farmaceutą lub
pielęgniarką.
Lek nie powoduje wyleczenia zakażenia HIV, hamuje jedynie jego rozwój i umożliwia utrzymanie
przebiegu choroby pod kontrolą. Z powodu zakażenia HIV mogą rozwinąć się inne zakażenia
lub schorzenia związane z HIV.
Lek Retrovir powinien być stosowany pod kontrolą lekarza doświadczonego w leczeniu pacjentów
zakażonych HIV lub z AIDS.
Retrovir należy przyjmować codziennie.
Należy regularnie kontaktować się z lekarzem prowadzącym leczenie. Nie należy przerywać
przyjmowania leku bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Przeniesienie HIV z matki na dziecko u kobiet w ciąży może nastąpić pomimo stosowania leku w celu
zapobieżenia takiemu przeniesieniu.
Niedokrwistość i neutropenia
Zydowudyna może wpływać na powstawanie czerwonych krwinek, prowadząc do niedokrwistości.
Główne objawy takiego stanu to uczucie zmęczenia i skrócenie oddechu. Rzadziej występuje u
pacjentów zmniejszenie powstawania pewnego rodzaju białych krwinek, co może spowodować
zwiększoną podatność na zakażenia. Lekarz prowadzący może zalecić wykonywanie okresowych
badań krwi w celu kontrolowania liczby niektórych krwinek. Zmiany te zazwyczaj są przemijające.
Stosowanie leku Retrovir razem z rybawiryną może wywoływać lub nasilać istniejącą niedokrwistość.
Jeśli u pacjenta wystąpią objawy niedokrwistości (takie jak zmęczenie i skrócenie oddechu), należy
skontaktować się z lekarzem, który zdecyduje, czy należy zaprzestać stosowania leku Retrovir.
Kwasica mleczanowa
Grupa leków, do których należy Retrovir (NRTI) może wywoływać stan zwany kwasicą mleczanową.
Kwasica mleczanowa, jeżeli wystąpi, to zazwyczaj rozwija się po kilku miesiącach leczenia. Głębokie,
szybkie oddechy, senność i inne niespecyficzne objawy, takie jak nudności, wymioty, ból brzucha,
mogą wskazywać na rozwój kwasicy mleczanowej. To rzadkie, ale ciężkie działanie niepożądane
występuje częściej u kobiet, zwłaszcza z dużą nadwagą. Choroby wątroby, szczególnie powiększenie
wątroby, zapalenie wątroby i stłuszczenie wątroby, mogą również zwiększać ryzyko wystąpienia tego
stanu. Podczas stosowania leku Retrovir lekarz prowadzący będzie ściśle kontrolował stan pacjenta,
aby wykryć wszelkie objawy, które mogą świadczyć o rozwoju kwasicy mleczanowej.
Rozmieszczenie tkanki tłuszczowej
Leczenie lekiem Retrovir lub innymi lekami zawierającymi zydowudynę może powodować utratę
tkanki tłuszczowej w obrębie nóg, ramion i twarzy ( lipoatrofia). Lekarz powinien obserwować
pacjenta w celu wykrycia lipoatrofii. W razie zaobserwowania jakiejkolwiek utraty tkanki tłuszczowej
w obrębie nóg, ramion lub twarzy, należy powiedzieć o tym lekarzowi. Jeśli wystąpią takie objawy,
lekarz oceni czy lek Retrovir należy odstawić i zastosować inne leczenie zakażenia HIV. Po
zaprzestaniu stosowania leku Retrovir odwrócenie ubytku tkanki tłuszczowej może być zauważalne po
upływie kilku miesięcy i utracona tkanka tłuszczowa może nie zostać odzyskana w całości.
Stężenia lipidów i glukozy we krwi
Podczas leczenia zakażenia HIV mogą zwiększać się stężenia lipidów i glukozy we krwi. Jest to
częściowo związane z polepszeniem stanu zdrowia i ze stylem życia oraz niekiedy, w przypadku
stężenia lipidów we krwi, z działaniem leków przeciw HIV. Lekarz zaleci badania w celu wykrycia
tych zmian.
Choroby wą troby (zapalenie wą troby)
Jeśli u pacjenta w przeszłości występowały choroby wątroby, należy porozmawiać z lekarzem.
U pacjentów z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C, leczonych lekami
przeciwretrowirusowymi, może wystąpić zwiększone ryzyko ciężkich i stanowiących potencjalne
zagrożenie dla życia działań niepożądanych ze strony wątroby i może być konieczne przeprowadzenie
badań krwi w celu kontrolowania czynności wątroby.
Zespół reaktywacji immunologicznej
U niektórych pacjentów w zaawansowanym stadium zakażenia HIV (AIDS), u których w przeszłości
występowało zakażenie oportunistyczne, objawy przedmiotowe i podmiotowe stanu zapalnego
spowodowanego wcześniejszym zakażeniem mogą pojawić się wkrótce po rozpoczęciu leczenia anty-
HIV. Uważa się, że objawy te wynikają z poprawy zdolności organizmu do odpowiedzi
immunologicznej, co umożliwia zwalczanie zakażeń, które mogły występować nie dając wyraźnych
objawów. W razie zauważenia jakichkolwiek objawów stanu zapalnego należy bezzwłocznie
skontaktować się z lekarzem.
Zgłaszano też występowanie chorób autoimmunologicznych (takich jak choroba Gravesa-Basedowa,
zapalenie wielomięśniowe oraz zespół Guillain-Barrè) w sytuacji poprawy statusu immunologicznego
pacjenta (reaktywacji immunologicznej). Jednakże okres do ich wystąpienia jest bardziej
zróżnicowany i choroby te, często o niespecyficznych objawach, mogą pojawić się wiele miesięcy od
rozpoczęcia leczenia.
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek
i wątroby
Należy skontaktować się z lekarzem, który może zdecydować o dostosowaniu dawki (patrz punkt:
„Jak stosować lek Retrovir”).
Martwica kości
U niektórych pacjentów zgłaszano schorzenie zwane martwicą kości, które może być spowodowane
wieloma czynnikami (m.in. stosowaniem kortykosteroidów, spożywaniem alkoholu, ciężką
immunosupresją, podwyższonym wskaźnikiem masy ciała). Jeśli u pacjenta pojawią się bóle kończyn,
zesztywnienie kończyny lub trudności w poruszaniu się, powinien on skontaktować się z lekarzem.
Pacjenci ze współistniejącym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C
Podczas stosowania zydowudyny jako części schematu leczenia HIV notowano przypadki zaostrzenia
niedokrwistości (anemii), związanego z podawaniem rybawiryny, jednak dokładny mechanizm tego
zjawiska nie został jeszcze wyjaśniony. Ze względu na zwiększenie ryzyka niedokrwistości, nie jest
zalecane jednoczesne podawanie rybawiryny i zydowudyny. Lekarz rozważy możliwość zastąpienia
innym lekiem zydowudyny podawanej w schemacie leczenia przeciwretrowirusowego, jeśli został on
wcześniej ustalony. Jest to szczególnie ważne u pacjentów, u których w przeszłości wystąpiła
niedokrwistość związana z podawaniem zydowudyny.
Należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub
ostatnio, a także o lekach, które pacjent planuje przyjmować. Dotyczy to również leków wydawanych
bez recepty, w tym leków ziołowych.
Poniższych leków nie należy stosować razem z lekiem Retrovir:
Retrovir może oddziaływać z niektórymi lekami, co może nasilać działania niepożądane. Jeśli pacjent
przyjmuje którykolwiek z poniższych leków, powinien o tym poinformować lekarza prowadzącego
(w przypadku wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem):
Jeśli pacjentka jest w ciąży lub karmi piersią, przypuszcza, że może być w ciąży lub gdy planuje mieć
dziecko, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty przed zastosowaniem tego leku.
Lek Retrovir należy stosować podczas ciąży tylko wtedy, gdy korzyści przewyższają możliwe ryzyko
dla dziecka.
Stosowanie leku Retrovir u kobiet ciężarnych (powyżej 14. tygodnia ciąży) zakażonych HIV oraz
noworodków urodzonych przez te kobiety znacznie zmniejsza możliwość przeniesienia zakażenia HIV
z matki na dziecko. Jeśli pacjentka jest w ciąży lub planuje zajść w ciążę, powinna koniecznie
skontaktować się z lekarzem prowadzącym w celu omówienia możliwych działań niepożądanych oraz
korzyści i ryzyka, wynikających dla niej i dla dziecka ze stosowanej terapii przeciwretrowirusowej.
Jeśli pacjentka przyjmowała lek Retrovir w czasie ciąży, lekarz może zalecić regularne wizyty w celu
obserwacji rozwoju dziecka. W czasie takich wizyt mogą być wykonywane badania krwi oraz inne
badania diagnostyczne.
Zydowudyna, substancja czynna leku Retrovir, przenika do mleka kobiet karmiących piersią. Jeśli
pacjentka przyjmuje lek Retrovir, nie powinna karmić piersią.
Nie zaleca siękarmienia piersią przez kobiety zakażone wirusem HIV, ponieważ wirusa HIV można
przekazać dziecku z mlekiem matki. Jeżeli pacjentka karmi piersią lub rozważa karmienie piersią,
powinna jak najszybciej skonsultować sięz lekarzem.
Nie przeprowadzono badań dotyczących wpływu leku Retrovir na zdolność prowadzenia pojazdów
i obsługiwania maszyn. Decydując się na prowadzenie pojazdu lub obsługiwanie maszyn, pacjent
powinien wziąć pod uwagę stan zdrowia oraz możliwe działania niepożądane leku Retrovir.
Ten lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na kapsułkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od
sodu”.
Retrovir należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza. W razie wątpliwości odnośnie
dawkowania leku, należy zasięgnąć porady lekarza lub farmaceuty.
Dawki przepisywane poszczególnym pacjentom mogą się różnić między sobą i zależą od wielu
czynników, w tym od stopnia zaawansowania choroby.
W celu zapewnienia podania całej dawki, kapsułki należy połykać w całości, bez ich otwierania. Jeśli
jednak pacjent nie jest w stanie połknąć kapsułki, można ją otworzyć, a znajdujący się wewnątrz
proszek dodać do niewielkiej ilości półpłynnego pokarmu lub płynu i podać pacjentowi całą porcję
bezpośrednio po przygotowaniu.
Zazwyczaj dawka leku wynosi 250 mg lub 300 mg dwa razy na dobę, w skojarzeniu z innymi lekami
przeciwretrowirusowymi.
Alternatywnie u dzieci o masie ciała od 28 kg do 30 kg można stosować:
U dzieci o masie ciała nie mniejszej niż 4 kg i mniejszej niż 8 kgoraz u pacjentów mających
trudności z połykaniem kapsułek zalecane jest stosowanie zydowudyny w postaci roztworu doustnego
w odpowiednich dawkach (należy zapoznać się z ulotką dla pacjenta leku Retrovir,
50 mg/5 ml, roztwór doustny).
Nie są dostępne dane wystarczające do zalecania specjalnego dawkowania u dzieci o masie ciała
mniejszej niż 4 kg.
Kobietom ciężarnym po 14. tygodniu ciąży podaje się lek Retrovir doustnie w dawce 500 mg na dobę
(tzn. 100 mg pięć razy na dobę) do czasu rozpoczęcia porodu. W czasie porodu lek Retrovir podaje się
początkowo w jednogodzinnej infuzji dożylnej w dawce 2 mg/kg masy ciała, a następnie w ciągłej
infuzji dożylnej w dawce 1 mg/kg mc. na godzinę do chwili zaciśnięcia pępowiny. Podawanie leku
noworodkowi w dawce doustnej wynoszącej 0,2 ml/kg masy ciała (2 mg/kg masy ciała) co 6 godzin
rozpoczyna się przed upływem 12 godzin od porodu i kontynuuje do ukończenia przez noworodka
6 tygodni życia. W celu zapewnienia dokładności dawkowania leku u noworodków, należy stosować
strzykawki o odpowiedniej wielkości, z podziałką dziesiętną (0,1 ml). Na przykład noworodkom o
masie ciała 2,0 kg i 5,0 kg podaje się odpowiednio 0,4 ml (4 mg zydowudyny) i 1,0 ml (10 mg
zydowudyny) roztworu doustnego 4 razy na dobę.
Jeśli doustne podawanie leku noworodkowi nie jest możliwe, lek Retrovir należy podawać dożylnie co
6 godzin w dawce 1,5 mg/kg masy ciała w półgodzinnej infuzji dożylnej.
Jeśli jest planowane wykonanie cięcia cesarskiego, na 4 godziny przed operacją rozpoczyna się infuzję
dożylną leku Retrovir. Jeśli odstąpi się od zabiegu należy zakończyć infuzję i rozpocząć podawanie
doustne.
Jeśli stężenie hemoglobiny zmniejszy się do 7,5-9,0 g/100 ml (4,65-5,59 mmol/l) lub liczba
granulocytów obojętnochłonnych zmniejszy się do wartości 0,75-1,0 × 10 /l, lekarz może zdecydować
o zmniejszeniu podawanej dawki lub przerwać podawanie leku Retrovir (patrz punkt: „Informacje
ważne przed zastosowaniem leku Retrovir”).
Masa ciała (kg) | Rano | Wieczorem | Dawka (mg na dobę) |
8-13 | 1 kapsułka 100 mg | 1 kapsułka 100 mg | 200 |
14-21 | 1 kapsułka 100 mg | 2 kapsułki 100 mg | 300 |
22-30 | 2 kapsułki 100 mg | 2 kapsułki 100 mg | 400 |
28-30 | 1 kapsułka 250 mg | 1 kapsułka 250 mg | 500 |
Lekarz może u pacjentów w tej grupie wiekowej zalecić przeprowadzanie odpowiednich badań
kontrolnych przed rozpoczęciem i w trakcie stosowania leku Retrovir.
U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek (klirensem kreatyniny ≤ 10 ml/min) i u pacjentów
z krańcową niewydolnością nerek, poddawanych hemodializie lub dializie otrzewnowej, zaleca się
dawkę 100 mg podawaną co 6 do 8 godzin (300 do 400 mg w ciągu doby).
U pacjentów z marskością wątroby może wystąpić kumulacja leku w organizmie. Lekarz może
zdecydować o zmianie dawkowania leku lub wydłużeniu przerwy pomiędzy poszczególnymi
dawkami, szczególnie jeśli wystąpią objawy złej tolerancji leku.
Jeśli pacjent przyjął większą niż zalecana dawkę leku, należy poinformować o tym lekarza
lub farmaceutę albo skontaktować się z najbliższym dyżurnym oddziałem szpitalnym w celu
uzyskania porady.
Bardzo istotne jest, aby zalecaną dawkę leku Retrovir przyjmować codziennie, gdyż zapewni to
największą skuteczność terapii. W razie pominięcia dawki, należy przyjąć ją tak szybko, jak to
możliwe. Następnie kontynuować leczenie zgodnie z zaleceniami. Nie należy stosować dawki
podwójnej w celu uzupełnienia pominiętej dawki.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Podczas leczenia zakażenia HIV nie zawsze jest możliwe stwierdzenie, czy jakiś objaw niepożądany
został spowodowany przez Retrovir, inne przyjmowane w tym samym czasie leki, czy przez zakażenie
HIV. Z tego powodu bardzo ważne jest, aby poinformować lekarza o wszelkich zmianach w stanie
zdrowia.
Pacjent nie powinien niepokoić się zbytnio po przeczytaniu poniższej listy działań niepożądanych,
gdyż mogą one u niego nie wystąpić. Profil działań niepożądanych u dorosłych i u dzieci jest
podobny.
Bardzo częste działania niepożądane(występujące u więcej niż 10 na 100 pacjentów)
Częste działania niepożądane(występujące u 1 do 10 na 100 pacjentów)
Niezbyt częste działania niepożądane(występujące u 1 do 10 na 1 000 pacjentów)
Rzadkie działania niepożądane(występujące u mniej niż 1 na 1 000 pacjentów)
Bardzo rzadkie działania niepożądane(występujące u mniej niż 1 na 10 000 pacjentów)
U niektórych pacjentów przyjmujących NRTI odnotowano stan zwany kwasicą mleczanową, która
powstaje na skutek zwiększonego wytwarzania kwasu mlekowego w organizmie (patrz punkt 2
„Informacje ważne przed zastosowaniem leku Retrovir”).
Podczas leczenia zakażenia HIV mogą zwiększać się stężenia lipidów i glukozy we krwi (patrz punkt
2 „Informacje ważne przed zastosowaniem leku Retrovir”).
Stosowanie leku Retrovir może powodować utratę tkanki tłuszczowej w obrębie nóg, ramion i twarzy
( lipoatrofia, patrz punkt 2 „Informacje ważne przed zastosowaniem leku Retrovir”).
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie możliwe objawy niepożądane
niewymienione w tej ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie, lub pielęgniarce.
Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania
Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,
Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, Tel.:
+ 48 22 49 21 301, Faks: + 48 22 49 21 309, strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl .
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Lek należy przechowywać w miejscu niewidocznym i niedostępnym dla dzieci.
Nie stosować tego leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu po: EXP.
Termin ważności oznacza ostatni dzień podanego miesiąca.
Numer serii leku zamieszczono na opakowaniu po: Lot.
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30 ° C. Przechowywać w suchym miejscu. Chronić od
światła.
Leków nie należy wyrzucać do kanalizacji ani domowych pojemników na odpadki. Należy zapytać
farmaceutę jak usunąć leki, których już się nie używa. Takie postępowanie pomoże chronić
środowisko.
Kapsułki twarde 100 mg
Kapsułki twarde 250 mg
Kapsułki twarde 100 mg
Opakowanie zawiera 100 kapsułek w 10 blistrach z folii PVC/Aluminium, w tekturowym pudełku.
Kapsułki są nieprzezroczyste, barwy białej, z czarnym nadrukiem GSYJU na korpusie kapsułki.
Kapsułki twarde 250 mg
Opakowanie zawiera 40 kapsułek w 4 blistrach z folii PVC/Aluminium, w pudełku tekturowym.
Kapsułki są nieprzezroczyste, z wieczkiem barwy niebieskiej i korpusem barwy białej, z czarnym
nadrukiem GSJV2 na korpusie kapsułki.
ViiV Healthcare BV
Van Asch van Wijckstraat 55H
3811 LP Amersfoort
Holandia
Delpharm Poznań Spółka Akcyjna
Grunwaldzka 189
60-322 Poznań
Polska
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji dotyczących tego leku należy zwrócić się do
miejscowego przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego:
GSK Services Sp. z o.o.
ul. Rzymowskiego 53
02-697 Warszawa
tel. 22-576-90-00
Masz pytania o lek lub objawy? Lekarz online oceni Twój przypadek i, jeśli to potrzebne, wystawi e-receptę.