Substancja czynna: sodu jodek [ I]
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań jest lekiem (radiofarmaceutykiem) przeznaczonym
zarówno do diagnostyki jak i do terapii.
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań podawany jest dożylnie i służy do diagnostyki oraz
leczenia chorób tarczycy. Lek przeznaczony jest do bezpośredniego podawania pacjentom w dawkach
o różnej aktywności promieniotwórczej, w zależności od wskazań.
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań, jest przeznaczony do wykonywania badań
izotopowych w chorobach tarczycy. Stosowany jest do oceny zaburzeń czynności tarczycy
(nadczynność i niedoczynność tarczycy), do lokalizacji tarczycy, do oceny jej wielkości i kształtu
oraz oceny czynności zmian w tarczycy: guzków „zimnych" (nie gromadzących jodu), „ciepłych"
(gromadzących jod w podobnym stopniu jak prawidłowy miąższ tarczycy), „gorących"
(gromadzących jod w wyższym stopniu niż prawidłowy miąższ tarczycy).
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań może być podawany jako dawka próbna w celu badania
zachowania się radiojodu w tarczycy. Ocena wychwytu tarczycowego jodu i jego okresu półtrwania w
tarczycy służyć może do obliczania aktywności terapeutycznej radiojodu.
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań stosowany jest u pacjentów leczonych z powodu raka
zróżnicowanego tarczycy w celu identyfikacji pozostałości tarczycy po operacji oraz w diagnostyce
przerzutów raka.
Jodek sodu Na I stosowany jest w leczeniu łagodnych chorób tarczycy: wola guzkowego bez
zaburzeń czynności tarczycy, nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa, guzka
pojedynczego i wola wieloguzkowego. Stosowany jest też w leczeniu zróżnicowanego raka tarczycy:
po leczeniu operacyjnym w celu zniszczenia pozostałej tkanki tarczycy, w celu zniszczenia
pozostałych ognisk raka oraz do leczenia jodochwytnych przerzutów raka tarczycy.
Ze względu na zawartość promieniotwórczego izotopu jodu-131, stosowanie tego leku wiąże się z
narażeniem na promieniowanie jonizujące. Lekarz uznał, że korzyści wynikające z przeprowadzonego
badania lub terapii przewyższają potencjalne ryzyko związane z promieniowaniem jonizującym.
Leku Jodek sodu Na I roztwór do wstrzykiwań nie wolno stosować:
Leku Jodek sodu Na I roztwór do wstrzykiwań nie należy stosować:
Ze względu na ryzyko skażeń promieniotwórczych należy zachować ostrożność podczas leczenia
jodem promieniotwórczym u osób:
Niektórzy pacjenci otrzymujący duże aktywności izotopu jodu-131 muszą być hospitalizowani z
uwagi na konieczność przestrzegania przepisów ochrony radiologicznej.
Podawanie leków zawierających izotopy promieniotwórcze stwarza w stosunku do innych osób ryzyko
narażenia na zewnętrzne promieniowanie jonizujące lub skażenie spowodowane plamami moczu,
wymiocin itp. Z tego powodu należy zachować podstawowe zasady higieny.
W celu zmniejszenia dawki promieniowania pochłoniętego przez pęcherz moczowy zaleca się po
podaniu leku picie nieco większej niż przeciętnie ilości płynów (ok. 1 – 1,5 litra na dobę więcej) i
częstsze opróżnianie pęcherza moczowego.
Obserwowano występowanie małego stężenia sodu we krwi u pacjentów w podeszłym wieku po
zabiegu usunięcia tarczycy. Wystąpienie tego zjawiska jest najbardziej prawdopodobne u kobiet i u
pacjentów stosujących leki zwiększające wydalanie wody i sodu z moczem (leki moczopędne, takie
jak hydrochlorotiazyd). Jeśli pacjent należy do którejś z powyżej opisanych grup, lekarz może zalecić
wykonywanie regularnych badań krwi w celu oznaczenia stężenia elektrolitów (np. sodu) we krwi.
Należy powiedzieć lekarzowi specjaliście medycyny nuklearnej o wszystkich lekach przyjmowanych
obecnie lub ostatnio, również tych, które wydawane są bez recepty, a także o lekach, które pacjent
planuje przyjmować.
Wiele substancji wchodzi w różnego rodzaju interakcje z jodkami. Wpływają one na mechanizmy
wiązania jodków z białkami, ich zachowanie w organizmie lub modyfikują skutki działania jodu
promieniotwórczego. Oznacza to konieczność zapoznania się przez lekarza ze wszystkimi
przyjmowanymi przez chorego lekami i podjęcia decyzji o ewentualnym odstawieniu niektórych
leków przed podaniem jodku [ I] sodu.
Przed podaniem jodku [ I] sodu lekarz może zalecić dietę ubogą w jod, co powoduje zwiększenie
jego wychwytu przez tkankę tarczycy.
Jodku sodu Na I, roztworu do wstrzykiwań nie wolno stosować u kobiet w ciąży i karmiących
piersią.
Przed przyjęciem leku należy poinformować lekarza specjalistę medycyny nuklearnej jeśli:
W przypadku obu płci zaleca się stosowanie antykoncepcji przez co najmniej 4 miesiące po leczeniu z
użyciem jodku [ I] sodu . Lekarz może również rozważyć zalecenie antykoncepcji przez podobny
okres czasu po podaniu większych aktywności jodku [ I] sodu w celach diagnostycznych u
pacjentów z rakiem zróżnicowanym tarczycy.
W przypadku konieczności zastosowania jodku [ I] sodu u kobiety karmiącej, należy zakończyć
karmienie piersią.
Brak danych.
Lek zawiera od 1,2 do 1,3 mg sodu w jednym mililitrze. Należy wziąć to pod uwagę w przypadku
pacjentów będących na diecie niskosodowej.
Istnieją ścisłe przepisy dotyczące stosowania, przekazywania i usuwania produktów
radiofarmaceutycznych. Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań jest podawany wyłącznie w
odpowiednich warunkach klinicznych i tylko przez osoby odpowiednio wykwalifikowane. Osoby te
podejmują specjalne środki ostrożności w celu bezpiecznego stosowania leku i będą na bieżąco
informować o swoich działaniach.
Jodek sodu Na I, roztwór do wstrzykiwań to lek do podawania dożylnego, w dawkach o różnej
aktywności promieniotwórczej.
Aktywność (dawkę) leku ustala lekarz specjalista medycyny nuklearnej. Aktywność ta powinna być
ustalona indywidualnie dla każdego chorego. Będzie to minimalna dawka niezbędna do uzyskania
oczekiwanego efektu leczniczego lub oczekiwanej informacji diagnostycznej.
Aktywności stosowane w diagnostyce.
W zależności od rodzaju badania, zalecana aktywność promieniotwórcza mieści się w przedziale:
Aktywności stosowane w terapii.
W zależności od rodzaju schorzenia, zwykle stosowana aktywność promieniotwórcza mieści się w
przedziale:
Stosowanie Jodku sodu Na I, roztworu do wstrzykiwań u dzieci musi być starannie przeanalizowane
przez lekarza specjalistę medycyny nuklearnej, biorąc pod uwagę wskazania kliniczne i ocenę
stosunku korzyści do ryzyka w tej grupie pacjentów. Dawkę leku oblicza się w sposób podobny do
stosowanego u osób dorosłych, można jednak rozważyć jej zmniejszenie w zależności od wieku i
masy ciała dziecka.
Należy pamiętać, że odległe potencjalne działania niepożądane związane z podaniem jodu ( I) u
dzieci (zwłaszcza poniżej 10 roku życia) i młodzieży są bardziej prawdopodobne niż u dorosłych.
Podawanie leków zawierających izotopy promieniotwórcze stwarza w stosunku do innych osób
ryzyko narażenia na zewnętrzne promieniowanie jonizujące lub skażenie spowodowane izotopem
zawartym w plamach moczu, wymiocin, potu, itp. W związku z tym po podaniu jodku sodu Na I
należy:
Przedawkowanie jest prawie niemożliwe, ponieważ dawka leku podawana pacjentowi jest ściśle
kontrolowana przez lekarza specjalistę medycyny nuklearnej.
Lek jest dostarczany w postaci roztworu o znanej aktywności, co ułatwia lekarzowi kontrolowanie
dawki, jaka ma być podana pacjentowi.
W przypadku przedawkowania lekarz może podać leki blokujące gromadzenie jodu-131 przez
tarczycę lub środki wywołujące wymioty i zalecić picie większej ilości płynów i częste oddawanie
moczu, aby usunąć pozostałości radiofarmaceutyku z organizmu.
W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku, należy zwrócić
się do lekarza specjalisty medycyny nuklearnej.
Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią.
Działania niepożądane po podaniu Jodku sodu Na I w celach diagnostycznych opisywano w
pojedynczych przypadkach (dokładna częstość jest niemożliwa do oszacowania na podstawie
dostępnych danych). Możliwe działania niepożądane to reakcje nadwrażliwości, nudności i wymioty.
Narażenie na promieniowanie jonizujące może prowadzić do zwiększonej zachorowalności na
nowotwory, bądź też prowadzić do powstania wad dziedzicznych. Obecnie dostępne dane wskazują
jednak na małe ryzyko wystąpienia tego rodzaju działań niepożądanych w przypadku badań
diagnostycznych w medycynie nuklearnej.
Działania niepożądane po dawkach terapeutycznych:
Wczesne następstwa
Do wczesnych działań niepożądanych występujących bardzo często (obserwowanych więcej niż u 1
pacjenta na 10) w pierwszych godzinach lub dniach po podaniu leku (szczególnie w dużej dawce)
zaliczamy: popromienne zapalenie tarczycy (objawiające się dyskomfortem, rzadziej silniejszym
bólem szyi; obrzękiem na szyi), popromienne zapalenie ślinianek (objawiające się zwykle ich
obrzękiem, dyskomfortem, rzadziej silniejszym bólem w okolicy ślinianek), suchość jamy ustnej,
nudności, rzadziej wymioty, zwężenie tchawicy.
U pacjentów leczonych z powodu przerzutów raka tarczycy do płuc (zwykle wielokrotnie, dużymi
aktywnościami jodu-131) wystąpić może popromienne zapalenie lub zwłóknienie płuc.
Należy uwzględnić możliwość wystąpienia miejscowego obrzęku mózgu i (lub) nasilenia istniejącego
obrzęku mózgu u pacjentów z przerzutami raka tarczycy do ośrodkowego układu nerwowego.
Późne następstwa
Bardzo częstym (obserwowanym więcej niż u 1 pacjenta na 10) późnym następstwem leczenia
jodkiem [ I] sodu łagodnych chorób tarczycy jest jej niedoczynność, wymagająca wyrównania za
pomocą hormonów tarczycy.
Wszystkie poniżej wymienione działania niepożądane występują z nieznaną częstością, niemożliwą do
oszacowania na podstawie dostępnych danych.
U części pacjentów po podaniu jodu promieniotwórczego dochodzi do wzrostu stężenia hormonów
tarczycy we krwi (zwykle 7 – 10 dni po leczeniu). U pacjentów ze słabo wyrównaną czynnością
tarczycy może to doprowadzić do wystąpienia objawów nadczynności tarczycy (podobnych jak na
początku choroby tarczycy), w skrajnych przypadkach może dojść do zagrażającego życiu przełomu
tarczycowego. U niewielkiego odsetka pacjentów z wolem guzkowym podanie jodu -131 może
wywołać objawy choroby Gravesa i Basedowa.
Późnym następstwem jest też wystąpienie odwracalnego lub, w bardzo rzadkich przypadkach (u osób
leczonych dużymi dawkami jodu-131), nieodwracalnego upośledzenia czynności szpiku kostnego.
Objawiać się ono może zmniejszeniem ilości płytek krwi i (lub) białych ciałek krwi, rzadziej
czerwonych ciałek krwi.
Rzadkim następstwem leczenia za pomocą jodu-131 u pacjentów z chorobą Gravesa i Basedowa
(szczególnie osób palących tytoń) może być nasilenie się lub pojawienie wytrzeszczu oczu
(oftalmopatii tarczycowej). Podobnie rzadko, u pacjentów leczonych jodem-131 z powodu guzków
tarczycy, występuje zapalenie tarczycy na tle immunologicznym, zwykle przemijające, lecz mogące
się objawiać nadczynnością tarczycy wymagającą leczenia.
Leczenie raka tarczycy za pomocą jodku [ I] sodu może być przyczyną przemijającego (wyjątkowo
trwałego) upośledzenia płodności u kobiet i mężczyzn.
W wyniku podania jodku [ I] sodu może dojść do trwałego uszkodzenia ślinianek z suchością w
jamie ustnej, zaburzeniami smaku i węchu (częściej po kilkukrotnym podaniu jodu-131), rzadziej
występuje trwałe upośledzenie wydzielania łez (zespół suchego oka), bądź ich odpływu ze spojówki
oka (w wyniku zwężenia kanalików łzowych).
U niewielkiej liczby pacjentów po leczeniu jodem-131 wystąpiły zaburzenia czynności przytarczyc –
ich nadczynność lub niedoczynność.
Narażenie na promieniowanie jonizujące może prowadzić do zwiększonej zachorowalności na
nowotwory (w przypadku stosowania wysokich aktywności izotopów promieniotwórczych), bądź też
prowadzić do powstania wad dziedzicznych. Dane epidemiologiczne wskazują na wzrost częstości
występowania nowotworów żołądka, pęcherza moczowego, sutka oraz białaczek u osób poddanych
leczeniu z użyciem dużych aktywności jodku [ I] sodu.
Zgłaszanie działań niepożądanych
Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione
w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać
bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych
Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
Al. Jerozolimskie 181C,
02-222 Warszawa,
tel.: + 48 22 49 21 301,
faks: + 48 22 49 21 309,
e-mail: ndl@urpl.gov.pl.
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat
bezpieczeństwa stosowania leku.
Pacjent nie będzie musiał przechowywać tego leku.
Produkty radiofarmaceutyczne są przechowywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, w
odpowiednich warunkach, w sposób zgodny z przepisami dotyczącymi substancji
promieniotwórczych.
Poniższe informacje są przeznaczone wyłącznie dla personelu medycznego.
Nie stosować leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.
Lek dostarczany jest w postaci roztworu w fiolce.
Fiolka ze szkła typu I o pojemności 10 ml zamknięta gumowym korkiem i kapslem aluminiowym,
umieszczona w ołowianym pojemniku osłonowym
Narodowe Centrum Badań Jądrowych
ul. Andrzeja Sołtana 7
05-400 Otwock
Tel: 22 7180700
Fax: 22 7180350
e-mail: polatom@polatom.pl
W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji należy zwrócić się do lekarza lub
przedstawiciela podmiotu odpowiedzialnego.
Data ostatniej aktualizacji ulotki:08.02.2018
Produkt radiofarmaceutyczny dostarczany jest w formie gotowej do użycia.
Radiofarmaceutyki powinny być przygotowane przez użytkownika w sposób zapewniający
odpowiednie warunki bezpieczeństwa radiologicznego i jakości farmaceutycznej. Należy podjąć
odpowiednie środki ostrożności w celu zapewnienia jałowości produktu leczniczego.
Nie wolno otwierać fiolki przed wcześniejszym odkażeniem korka, należy nabrać roztwór przez korek
przy pomocy jednorazowej strzykawki wyposażonej w odpowiednią osłonę i jednorazową igłę lub
przy użyciu zautomatyzowanego systemu do wstrzyknięć. Nie należy używać produktu leczniczego
jeśli fiolka jest uszkodzona.
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z
lokalnymi przepisami.
Masz pytania o lek lub objawy? Lekarz online oceni Twój przypadek i, jeśli to potrzebne, wystawi e-receptę.