Sezon grypowy w Polsce 2025–2026 rozpoczął się znacznie wcześniej niż w poprzednich latach, a liczba zachorowań przekroczyła już próg uznawany za poziom epidemiczny. Z danych systemu nadzoru wynika, że obecna fala charakteryzuje się szybką dynamiką i rosnącą liczbą przypadków zarówno wśród dorosłych, jak i dzieci. Eksperci ostrzegają, że szczyt zachorowań może przypaść na okres świąteczny — Boże Narodzenie i Nowy Rok — kiedy częstotliwość kontaktów społecznych tradycyjnie rośnie.
W tej sytuacji wyjątkowo ważne staje się śledzenie zaleceń instytucji zdrowia publicznego, świadomość objawów grypy i szybkie reagowanie na pierwsze symptomy, zwłaszcza w przypadku grup ryzyka. Wczesna aktywność wirusa sugeruje, że sezon może okazać się bardziej intensywny, a jego przebieg — szybszy niż w poprzednich latach.
Ten materiał ma charakter informacyjny i nie zastępuje porady medycznej. W przypadku objawów choroby skontaktuj się z lekarzem.
Aktualna sytuacja epidemiologiczna grypy w Polsce
Według najnowszych danych NIZP-PZH oraz systemu Sentinel, w Polsce obserwuje się wyraźny wzrost liczby zgłoszeń infekcji grypowych i grypopodobnych. Wzrost dotyczy zarówno pacjentów dorosłych, jak i dzieci, a lekarze POZ odnotowują coraz więcej wizyt związanych z gorączką, kaszlem, bólami mięśni oraz ogólnym osłabieniem. W wielu województwach — zwłaszcza o dużej gęstości zaludnienia — dynamika zachorowań przyspieszyła już pod koniec listopada.
W przestrzeni publicznej pojawiają się również komunikaty Głównego Inspektoratu Sanitarnego dotyczące podstawowych zasad ochrony, w tym higieny rąk, ograniczania kontaktów w przypadku choroby oraz unikania zatłoczonych przestrzeni podczas wzrostu transmisji wirusa. Z danych instytucji wynika, że wzmożona aktywność wirusów oddechowych obejmuje również dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, co koreluje z obserwowanymi ogniskami zachorowań.
Wzrost liczby pacjentów w przychodniach oraz większe obciążenie systemu ochrony zdrowia sprawiają, że część osób decyduje się na zdalny kontakt z lekarzem. W razie potrzeby można skorzystać z wizyty u specjalisty, takiego jak lekarz medycyny ogólnej online, który oceni objawy i doradzi dalsze postępowanie.
Nowa wersja wirusa: dlaczego sezon 2025–2026 rozwija się szybciej
Tegoroczny sezon grypowy charakteryzuje się dominacją wariantu A(H3N2), który zgodnie z analizami European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) odpowiada za szybszą i bardziej dynamiczną transmisję wirusa w całej Europie. Podtyp H3N2 wykazuje zwiększoną zdolność przenoszenia w środowiskach zamkniętych, takich jak szkoły, biura czy instytucje opieki nad dziećmi, co sprzyja szybszemu rozprzestrzenianiu się infekcji w okresie jesienno-zimowym.
Lekarze zwracają uwagę, że w tej fali częściej obserwuje się zachorowania wśród najmłodszych pacjentów oraz osób starszych — dwóch grup, które co roku wykazują największą podatność na powikłania. Większa liczba infekcji w populacjach szkolnych może mieć wpływ na dynamikę transmisji w gospodarstwach domowych i miejscu pracy. Wzrost mobilności społeczeństwa w grudniu i liczne spotkania rodzinne dodatkowo zwiększają ryzyko szerzenia się wirusa.
Według ECDC, wczesna aktywność H3N2 w połączeniu z typowymi zimowymi wahaniami temperatury tworzy warunki sprzyjające intensyfikacji fali. Z tego powodu instytucje europejskie rekomendują wzmożoną czujność, zwłaszcza u osób z chorobami przewlekłymi, obniżoną odpornością oraz w grupach zawodowych o zwiększonym ryzyku ekspozycji.
Szczepienia przeciw grypie: zalecenia ekspertów i aktualne wytyczne
W obliczu wcześniejszego początku sezonu i dominacji wariantu H3N2 eksperci zdrowia publicznego podkreślają, że szczepienie pozostaje najskuteczniejszą metodą ochrony przed ciężkim przebiegiem grypy. Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) zwraca uwagę, że szczepienie jest korzystne nawet wtedy, gdy sezon już trwa — ponieważ zmniejsza ryzyko hospitalizacji, powikłań oraz transmisji wrażliwym osobom.
Polskie Ministerstwo Zdrowia oraz Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) rekomendują szczepienia szczególnie dla grup podwyższonego ryzyka. Zgodnie z wytycznymi, szczepionka jest szczególnie zalecana dla:
- osób po 60.–65. roku życia;
- kobiet w ciąży;
- dzieci poniżej 5. roku życia;
- pacjentów z astmą, POChP i innymi chorobami układu oddechowego;
- osób z cukrzycą lub chorobami sercowo-naczyniowymi;
- osób z obniżoną odpornością;
- opiekunów, pracowników ochrony zdrowia oraz rodzin osób starszych.
Najczęstsze objawy zgłaszane przez pacjentów:
- wysoka gorączka (często powyżej 38,5°C);
- dreszcze i bóle mięśni;
- silne osłabienie utrzymujące się kilka dni;
- suchy lub bolesny kaszel;
- ból głowy, światłowstręt;
- ból gardła;
- u dzieci: nudności, wymioty, obniżony apetyt.
Jeżeli objawy są nasilone lub nie jesteś pewien, co je wywołało, możesz skorzystać z porady specjalisty — np. poprzez konsultację z lekarzem medycyny ogólnej online.
Skuteczna profilaktyka grypy: środki, które rzeczywiście działają
Choć nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka zakażenia, lekarze podkreślają, że kilka prostych działań znacząco ogranicza możliwość zachorowania i spowalnia transmisję w społeczeństwie. W sezonie 2025–2026 te zasady mają szczególne znaczenie ze względu na wcześniejszą i szybszą falę zakażeń.
Noszenie maseczek w placówkach medycznych
W części województw rekomenduje się stosowanie maseczek w przychodniach, szpitalach, ZOL-ach oraz podczas odwiedzin osób starszych i pacjentów przewlekle chorych. Grypa szerzy się głównie drogą kropelkową, dlatego maseczka nadal zmniejsza ryzyko transmisji w miejscach o podwyższonym ryzyku.
Higiena rąk i zasady ochrony dróg oddechowych
Częste mycie rąk, używanie płynów dezynfekujących, zasłanianie ust i nosa przy kaszlu lub kichaniu — to podstawowe reguły, które chronią również przed innymi infekcjami wirusowymi, w tym COVID-19. Te działania są kluczowe zwłaszcza w okresach zwiększonej zachorowalności.
Regularne wietrzenie pomieszczeń
W sezonie zimowym spędzamy więcej czasu w zamkniętych, ogrzewanych pomieszczeniach. Lekarze zwracają uwagę, że brak cyrkulacji powietrza sprzyja zakażeniom. Wietrzenie biur, szkół, mieszkań i przestrzeni wspólnych zmniejsza stężenie drobnoustrojów w powietrzu.
Ostrożność podczas spotkań świątecznych
Okres świąteczny tradycyjnie wiąże się ze wzmożonymi kontaktami społecznymi. Jeśli ktoś w rodzinie ma objawy infekcji, warto ograniczyć bliski kontakt z seniorami lub osobami z chorobami przewlekłymi. To szczególnie ważne w sezonie 2025–2026, kiedy fala zachorowań pokrywa się z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem.
Przestrzeganie tych prostych zasad pozwala obniżyć ryzyko zakażenia zarówno u jednej osoby, jak i w całych grupach domowych oraz miejscach pracy.
Co robić, gdy pojawiają się objawy grypy
Większość przypadków grypy można leczyć w domu, ale tylko wtedy, gdy postępuje się zgodnie z zasadami medycznie bezpiecznej opieki. Prawidłowe zachowanie w pierwszych 48 godzinach choroby ma ogromne znaczenie dla uniknięcia powikłań, które w sezonie 2025–2026 mogą pojawiać się szybciej ze względu na wariant H3N2.
- Nawadniaj się regularnie. Odwodnienie nasila objawy, zwiększa ryzyko omdleń i pogarsza przebieg choroby.
- Stosuj leki przeciwgorączkowe, jeśli to konieczne. Pomagają kontrolować gorączkę i łagodzą ogólne złe samopoczucie.
- Odpoczywaj. Organizm walczący z wirusem potrzebuje czasu na regenerację, dlatego ograniczenie aktywności jest kluczowe.
- Nie przyjmuj antybiotyków bez wskazań. Nie działają na wirusy i mogą zaszkodzić, jeśli stosowane są bez potrzeby.
- Unikaj bliskiego kontaktu z innymi. Największa zakaźność przypada na pierwsze 48 godzin choroby.
- gorączka utrzymuje się dłużej niż trzy dni,
- występuje ból w klatce piersiowej lub duszność,
- pojawia się dezorientacja lub nagłe osłabienie,
- u dziecka występuje odwodnienie lub odmowa picia.
Lekarze podkreślają kilka kluczowych zasad:
- Skuteczność jest najwyższa, gdy leczenie rozpocznie się w ciągu pierwszych 48 godzin od pojawienia się objawów.
- Preparaty te są szczególnie zalecane osobom z grup ryzyka: seniorom, kobietom w ciąży, pacjentom z przewlekłymi chorobami serca i płuc, cukrzycą lub obniżoną odpornością.
- O konieczności i dawkowaniu zawsze decyduje lekarz. To on ocenia korzyści, ryzyko i ewentualne przeciwwskazania.
- Samodzielne przyjmowanie leków przeciwwirusowych jest niewskazane. Może być nieskuteczne lub niebezpieczne, szczególnie przy innych chorobach lub stosowanych lekach.
Do objawów alarmowych należą:
- trudności w oddychaniu lub duszność,
- silna senność, dezorientacja lub nagłe pogorszenie świadomości,
- znaczny spadek ciśnienia lub skrajne osłabienie,
- odwodnienie u dziecka (suchość w ustach, brak łez, rzadkie oddawanie moczu),
- gorączka powyżej 39°C, która nie reaguje na leki,
- silny ból w klatce piersiowej,
- nagłe zaostrzenie choroby przewlekłej.
W ramach pilnej pomocy medycznej online lekarz może:
- ocenić objawy i wykluczyć stany wymagające natychmiastowej interwencji,
- doradzić, jakie leki objawowe stosować w pierwszych dniach choroby,
- podpowiedzieć, czy wskazana jest obserwacja, badania dodatkowe lub wizyta stacjonarna,
- udzielić wskazówek dotyczących nawadniania, odpoczynku i kontroli gorączki,
- wyjaśnić, kiedy stosuje się leki przeciwwirusowe i komu mogą pomóc.
Jeśli chcesz skonsultować objawy u dorosłych, możesz wybrać lekarza z zakresu medycyny ogólnej lub medycyny rodzinnej. Wizytę można umówić o dowolnej porze, co jest bardzo pomocne przy infekcjach rozwijających się nagle — np. w nocy lub podczas weekendu.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące grypy w Polsce 2025–2026
1. Jak wygląda sytuacja epidemiologiczna grypy w Polsce w sezonie 2025–2026?
Według aktualnych danych z monitoringu sezonu infekcyjnego, Polska obserwuje szybki wzrost zachorowań na grypę i infekcje grypopodobne. W wielu regionach wskaźniki przekraczają średnie wartości z poprzednich lat, a sezon zaczął się wcześniej — podobnie jak w innych krajach Europy. Wzmożona aktywność wirusa dotyczy zarówno dorosłych, jak i dzieci, zwłaszcza na przełomie grudnia i stycznia.
2. Czym różnią się objawy grypy od przeziębienia?
Grypa zaczyna się nagle i gwałtownie — pojawia się wysoka gorączka, silne bóle mięśni, dreszcze, duże osłabienie i suchy kaszel. Przeziębienie rozwija się wolniej, zwykle bez wysokiej temperatury i z łagodniejszym złym samopoczuciem. W sezonie 2025–2026 lekarze podkreślają intensywność pierwszych 24 godzin grypy, co jest typowe dla dominującego szczepu H3N2.
3. Czy w Polsce zaleca się noszenie maseczek podczas fali grypy?
W okresach wzrostu zachorowań wiele placówek medycznych w Polsce rekomenduje noszenie maseczek ochronnych — szczególnie podczas wizyt w przychodniach, punktach NPL czy przy kontaktach z seniorami i osobami przewlekle chorymi. Maseczki pozostają skuteczną metodą ograniczania zakażeń w zamkniętych pomieszczeniach.
4. Czy warto szczepić się na grypę, jeśli sezon już trwa?
Tak. Specjaliści podkreślają, że szczepienie ma sens nawet wtedy, gdy fala zachorowań jest już widoczna. Szczepionka zmniejsza ryzyko ciężkiego przebiegu, hospitalizacji i powikłań, szczególnie u osób starszych, dzieci, kobiet w ciąży i osób z chorobami przewlekłymi. Nawet szczepienie wykonane w grudniu, styczniu lub później może przynieść korzyści.
5. Kiedy należy zgłosić się do lekarza z objawami grypy?
Konsultacja medyczna jest wskazana, jeśli:
- gorączka utrzymuje się ponad trzy dni,
- pojawiają się duszność lub ból w klatce piersiowej,
- występuje dezorientacja, senność lub nagłe pogorszenie stanu,
- dziecko odmawia picia lub wykazuje oznaki odwodnienia,
- choroba przewlekła ulega nagłemu zaostrzeniu.
